zondag 19 april 2015



Minder overheid, meer samenleving



Geen gebrek aan onderwerpen voor het Weekbericht van deze week. Ik moet zelfs een keuze maken. Natuurlijk is het zeer verleidelijk om deze week te kiezen voor de ontwikkelingen rond de Ruit, de kanteling in de zorg of  de moeizame worsteling van de raad met de integriteitsproblematiek. Ik stel deze onderwerpen nog even uit. Ongetwijfeld  komt er binnenkort een moment dat beter geschikt is. Ik wil deze week aandacht vragen voor de hoogte van gemeentelijke belastingen, die ongetwijfeld binnenkort actueel gaat worden. Hierbij sluit ik aan bij het Weekbericht van vorige week, waarin ik al aandacht besteedde aan de landelijke discussie over de verruiming van het gemeentelijke belastinggebied.

Deze week behandelt de gemeenteraad van Laarbeek de 1e financiële tussenrapportage 2015. Het positieve aan deze rapportage is dat het in de begroting begrote tekort lager uitvalt dan aanvankelijk gedacht is. Op zich is dit niet zo vreemd als men de meevallers in de uitkering van het Gemeentefonds ziet. Er zitten nu eenmaal vreemde effecten in de berekeningen van de uitkeringen uit het Gemeentefonds, die soms rare gevolgen hebben. Hoe vreemd ook, er zijn aanwijzingen dat de daling van de gasproductie in Groningen mogelijk leidt tot hogere utkeringen aan gemeenten.

Het kleinere tekort van dit moment is in ieder geval mooi meegenomen. Bij nog meer meevallers wordt het beeld  er alleen maar positiever op. In dit geval zit de wethouder financiën op rozen en wordt de mogelijkheid voor structurele investeringen  voor de volgende jaren groter. Er is dus enige reden voor optimisme, ook al omdat de economie enigszins aantrekt al wil  ik de huid van de beer niet verkopen voor hij geschoten is. Voorzichtigheid blijft ten alle tijden geboden..

De gemeente Laarbeek heeft de laatste jaren financieel geen ruimte gehad voor nieuwe structurele investeringen. De oorspronkelijke opzet was in de begroting hiervoor jaarlijks ongeveer € 40.000 te reserveren. Dit is door allerlei redenen niet mogelijk gebleken .

Gevolg hiervan is dat Laarbeek de laatste jaren nauwelijks heeft kunnen investeren. Hierdoor zijn in het voorzieningenniveau en het onderhoud van de openbare ruimte gaten gevallen. Dit wordt met het jaar schrijnender. Te vaak moeten plannen uitgesteld worden door gebrek aan financiële middelen. Op het gemeentehuis mag men dan wel fraaie plannen ontwikkelen; als er geen middelen zijn, gaan ze in de ijskast en komt er niets van terecht. Het meest recente voorbeeld is het fietspadenplan dat deze week in de raad behandeld wordt. En het fietspadenplan is bij lange na niet enige; er zijn meerdere plannen die bij gebrek aan middelen niet kunnen doorgaan.

Het is daarom logisch dat binnen de gemeente stemmen hoorbaar zijn die pleiten voor een fundamentele verhoging van de OZB-belasting. Niet met een à twee procenten, nee  de gedachten gaan in de richting van een verhoging naar 10%. Grofweg zou dit een structurele verhoging van de jaarlijkse opbrengst van de OZB met  een kleine € 250.000 . voor de gemeente betekenen. Hiermee kunnen structurele investeringen tot ongeveer € 25 milj. gefinancierd kunnen worden. Dit is natuurlijk een wenkend perspectief voor elk ambitieus college.

Maar moeten we deze weg op? Voor mij is dit zeer de vraag. Allereerst zijn daar de meevallers uit het Gemeentefonds die een positieve invloed op de begroting hebben. Niet alleen op de begroting van 2015 maar ook op de meerjarenbegroting. Dit vermindert op zich al de noodzaak  voor bijstellingen. Daarbij komt nog de discussie over de vergroting van het gemeentelijke belastinggebied. Laarbeek is altijd een gemeente geweest die trots was op de relatief lage lasten voor de burgers. Ik zou dat zo willen houden. Ambitieuze wethouders zouden op de allereerste plaats in hun begroting ruimte moeten vinden voor hun plannen zonder op voorhand uit te gaan van een forse verhoging van de lasten voor de burger. Dat is de verkeerde volgorde. Wanneer beginnen we daadwerkelijk met het afstoten van taken? Dit levert ruimte op voor het noodzakelijke nieuwe beleid. Op dit moment maakt de Rijksoverheid zichzelf kleiner. De manier waarop zij een kleinere overheid realiseert,bestaat vooral uit het over de schutting gooien van taken, op het bordje van de gemeenten. Dat lost natuurlijk niets op. Voorafgaande aan de discussie over een eventuele verhoging van de OZB moet een bezinning plaatsvinden over welke investeringen noodzakelijk en/of gewenst zijn om Laarbeek weer up to date te maken. Hierover moet de raad het eerst eens worden. Daarna volgt de discussie over de noodzakelijke verhoging.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185