De jaarrekening

Gisteren behandelde de raad in haar laatste vergadering voor de zomervakantie de jaarrekening 2012. In het jargon van de gemeente heet dit tegenwoordig de Programmarekening. In dit stuk staan de werkelijke cijfers over het begrotingsjaar 2011.De Laarbeekse jaarrekening sluit met een positief resultaat van € 728.901,00. Voor een gedeelte is dit te danken aaneen hogere algemene uitkering van € 218.000,00 uit het Gemeentefonds. Een dergelijk positief resultaat lijkt heel wat. Op een begroting van ruim € 30 milj is het niet zo erg veel. Maar het is natuurlijk beter dan niets of een negatief resultaat. Conclusie moet zijn dat er goed begroot is en dat de gemeente heel goed de begrotingscijfers heeft bewaakt. Dit is natuurlijk een geruststelling.

Raden hebben meestal weinig belangstelling voor jaarrekeningen; zij kijken liever vooruit dan terug. Heel vaak zien we dat de controle van de jaarrekening wordt overgelaten aan een auditcommissie. Op zich kan dit. De auditcommissie moet dan wel haar taak goed uitvoeren. Hierover heb ik soms mijn twijfels. Gisteren werd dat weer eens bevestigd toen in de raadsvergadering bleek dat van de twee leden van de auditcommissie alleen het lid van de commissie bij de vergadering aanwezig was geweest en de voorzitter verstek liet gaan.

Toen ik maandagavond de raadsmap in de Leeskamer doornam, bleek tot mijn verbazing dat de mangementletter en het rapport van bevindingen door de accountant ontbrak. Ook vorig jaar was dit het geval. Evenals toen werden op mijn verzoek de ontbrekende stukken alsnog toegevoegd. In de loop van dinsdag is dit gebeurd, vrij kort dus voor de vergadering. Voor deze slordigheid heb ik weinig begrip. Erg raadsvriendelijk is dit niet.

De NBA, de Nederlandse Beroepsvereniging van Accountants, heeft in het begin van deze maand op het jubileumcongres van de VNG in Den Haag een publieke managementletter voor gemeenten aangeboden. In deze brief staan een aantal behartenswaardige opmerkingen die ook slaan op de situatie in Laarbeek. Het zou goed zijn als raadsleden van deze managementletter kennis zouden nemen.

In de publieke managementletter geeft de NBA een vijftal signalen af:

-     

          Taak op taak wordt gestapeld, risico op risico

-         Verliezen van het grondbedrijf ondermijnen de financiële positie van gemeenten

-         Bij gemeentelijke samenwerking lijkt n iemand verantwoordelijk

-         Digtalisering is een eiland

-         Accountantscontrole staat onder druk

Deze punten verdienen aandacht, ook in Laarbeek. Een groot aantal van deze zaken zijn we gelukkig in de jaarrekening en het rapport van bevindingen terugkomen. Terecht  denk ik.

De geringe aandacht voor de jaarrekening is wel enigszins begrijpelijk. Laarbeek doet het als gemeente erg goed. Alle benchmarken zijn prima. De lasten zijn laag. Volgens Coelo staat Laarbeek op plaats 70 van de goedkoopste gemeenten in Nederland; Laarbeek heeft relatief lage schulden, een redelijk hoge algemene reserve en vrij hoge bestemmingsreserves. De solvabiliteit is hoog, 74,1%. Allemaal prima dus, maar we moeten ons niet in slaap laten sussen en moeten alert blijven. Dat mag de burger van ons ook verwachten.

Toch zijn er wel enkele kanttekeningen bij de jaarrekening te plaatsen. Opvallend is het positieve resultaat van de jaarrekening in vergelijking met de sombere vooruitzichten in de tussenrapportages. De 2^e tussenrapportage voorzag nog een tekort van € 358.219; de jaarrekening kwam op een positief resultaat van ongeveer een miljoen. Dit roept twijfels op aan de zin van de tussenrapportages. Ze geven geen betrouwbaar beeld. Dit is eigenlijk al jaren zo. De ontvangen hogere algemene uitkering van € 218.000 uit het Gemeentefonds geeft hiervoor geen afdoende verklaring. Vraag is en blijft: hoe kunnen we de tussenrapportages verbeteren?

In de managementletter en het rapport van bevindingen van de accountant viel ons de zorg van de accountant op voor de grondexploitaties en de kredietoverschrijdingen bij de voorzieningencluster. Mogelijk bieden de nieuwe regels voor de grondexploitatie volgend jaar duidelijkheid. Een bron van zorg blijft het overigens wel, evenals de grote veranderingen die op ons met de transities afkomen. De accountant signaleert dit wel, maar geeft eigenlijk geen handreikingen.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

De ambtelijke organisatie

Er staat een Ingrijpende reorganisatie van de gemeentelijke organisatie op stapel. Op 1jan 2013 moet er een nieuwe organisatiestructuur staan. Het proces loopt geheel buien de gemeenteraad om. Dat er een wijziging op stapel stond wisten we uit de begroting 2012. In de meest ravissante passages van de begroting werd de beschrijving van de insteek in het proces gegeven. Het zijn de bladzijden geworden die in de begroting het minst zijn opgevallen.

Sindsdien is het compleet stil geworden; er is met de raad of de commissie sindsdien nooit meer over gesproken. We hebben er sindsdien niets meer over gehoord …tot het personeelsblad Laarbeek inzicht van april j.l. verscheen. Hierin gaf Joëlle Vergoossen van het stafbureau een uiteenzetting over de stand van zaken. In dit artikel werd verwezen naar een notitie Gemeente Laarbeek naar 2013. Ook deze notitie is nooit naar de raad gekomen. Tot onze grote verbazing ontvingen we enkele weken geleden geheel onverwacht een advies van de Ondernemingsraad Laarbeek van 24 mei j.l. Overigens zonder de adviesaanvraag zelf.

Ik heb altijd gedacht dat door het dualisme de wethouders op afstand waren geplaatst. Wat blijkt nu: in Laarbeek is de raad op afstand geplaatst. Wij hadden een motie ingediend die het college vroeg de raad te informeren over dit proces. De voorzitter wilde er niets van weten. De inrichting van de organisatie hoort niet tot de competenties van de raad. Dat was zijn verdict waar w e het mee moesten doen.

Laten we nu per toeval enkele dagen later in het de publieke managementletter van de Beroepsvereniging van Accountants het volgende lezen:

“ Sinds de Wet dualisering gemeentebestuur heeft de controlerende rol van de gemeenteraad ertoe geleid dat ook raadsleden meer aandacht gekregen hebben voor de kwaliteit van de bedrijfsvoering. In de afgelopen jaren is op dit gebied belangrijke vooruitgang geboekt. Niet in alle gevallen heeft de interne beheersing goed gefunctioneerd.

Procesbeheersing is niet in alle gemeenten gemeengoed. Vaak is deze teveel opgehangen aan de accountantscontrole in plaats van het te zien als eigen verantwoordelijkheid, met een zelfstandige verantwoording van het College van B&W aan de raad via een in control bestuursverklaring. ”

Zover zijn we in Laarbeek nog lang niet. Geen wonder dat het CDA om informatie vroeg. Onbegrijpelijk de afwijzing.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Kadernota en kanteling

Tijdens de behandeling van de Kadernota 2012 vorige week in de raadsvergadering aangedrongen op een fundamentele discussie over de gemeentelijke taken. In tijden van tegenvallende inkomsten moet het gemeentelijke takenpakket natuurlijk tegen het licht worden gehouden. Niet alle taken die de gemeente uitvoert zijn even noodzakelijk. Verantwoord taken afstoten vereist allereerst een bezinning op deze taken. Vandaar dat het CDA vroeg om een fundamentele discussie hierover. We hadden hiervoor zelfs een heuse motie opgesteld.

Naar analogie van de WMO praten wij over de kanteling van de gemeentelijke taken en niet over een kerntakendiscussie, omdat zo’n discussie altijd allerlei negatieve associaties oproept. Kanteling betekent dat de gemeente taken gaat afstoten en dat burgers dus zelf deze taken zullen moeten gaan uitvoeren. De bemoeizorg van de gemeente wordt minder; het zelfmanagement van de burger wordt groter.

Nu er geen ruimte voor nieuw beleid is en we zullen moeten gaan wennen aan de gedachte dat de fraaie groeipercentages van voor de crisis definitief tot het verleden behoren, zal ook de gemeente de tering naar de nering moeten zetten. De bezuinigingen uit het regeerakkoord met daarboven op de lasten die voortvloeien uit het Lenteakkoord vragen al heel veel van de burgers. Wij kunnen met goed fatsoen daarbovenop nog niet eens hogere gemeentelijke lasten zetten.

De vraag is dus niet primair welke investeringen gaan we als gemeente in de toekomst doen in de infrastructuur, het onderhoud etc. maar vooral de vraag naar de aandacht voor immateriële zaken. Dit vraagt een heel andere filosofie: een filosofie van vertrouwen in de burger, van faciliteren en loslaten. De burger als ervaringsdeskundige van zijn eigen leefomgeving weet veel beter dan welke deskundige ook wat nodig is en wat niet. Daar moeten we als gemeente van gebruik gaan maken: zonder enig voorbehoud en vooral consequent.

In plaats van te praten over nieuw beleid waar toch geen geld voor is, doet de raad er verstandiger aan zich diepgaand te gaan bezinnen over een acceptabel bezuinigingsbeleid. Dat is iets nieuws. Raden konden tot voor kort door economische groei nieuw beleid inzetten en bekostigen. Dit is nu totaal anders. Taken zullen moeten worden afgestoten en voor een groot aantal taken is geen geld meer beschikbaar, tenzij wij de lasten van de burger verhogen. Dit laatste willen wij niet.

Aan welke immateriële zaken denken wij dan? Wij geven een paar voorzetten:

-         We gaan voor een maximale openheid van het bestuur, dus zo weinig mogelijk besloten vergaderingen, zo weinig mogelijk geheime besluiten van B en W etc.

-         Wij gaan voor een maximale participatie van de burger, dus de burger vanaf het eerste begin betrekken bij plannen, ondersteuning van dorpsraden en buurten financiën ter beschikking stellen om zelf plannen uit te voeren.

-         Wij gaan voor een flexibele organisatie die niet alles zelf wil doen, maar vooral faciliterend te werk wil gaan. En kleiner ambtelijk apparaat dat uitbesteed en inhuurt op tijdelijke basis.

-         Wij gaan voor een raad die zich op afstand plaatst en ruimte geeft aan bewonersgroepen etc.

-         Wij gaan voor een verdergaande gemeentelijke samenwerking

Wij gaan voor een brede discussie in de samenleving over vragen als:

Wat gaan we doen na de Idops? Hoe moet de Laarbeekse toekomstvisie na 2015 er uit zien?

Een meerderheid van de gemeenteraad van Laarbeek steunde in de raadsvergadering de CDA-motie. De motie van het CDA haalde het overigens maar nipt: negen raadsleden stemden voor (De Werkgroep, CDA, ABL) en zeven tegen (PvdA en PNL). Burgemeester Hans Ubachs vond de motie niet verstandig:

 “ Wij hebben er op dit moment niet de ambtelijke capaciteit voor om dit te onderzoeken. Het is een heel ingrijpend proces om alle gemeentelijke taken tegen het licht te houden. In veel andere gemeenten zijn ze hier voortvarend aan begonnen, maar krijgen ze het niet af. Ik zeg nooit nooit, maar nu in ieder geval niet.”

Dit soort opmerkingen zullen we de komende tijd vaker gaan horen. Het is het duidelijkste bewijs dat we gelijk hebben met ons idee dat de kanteling van de gemeentelijke taken noodzakelijk is.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Van Zeeland , wat doe je nou?

 

In het ED en in De Laarbeeker van 22 juni 2012 doet wethouder van Zeeland een aantal uitspraken die bij ons heel veel twijfels oproepen over het doen en laten van deze wethouder met betrekking tot der Noordoost corridor. Wij denken nog steeds dat je als wethouder met stille diplomatie meer bereikt dan met allerlei bombarie in  de pers. In de pers geeft van Zeelandj zonder enig voorbehoud de strategische doelen aan die Laarbeek voor ogen heeft, prijs en komt hij met de opmerking dat de door Laarbeek ingehuurde deskundigen berekend hebben dat de tunnel 25% goedkoper aangelegd kan worden dan de provincie denkt.

Letterlijk schrijft  het ED

“ Ondertunneling in Laarbeek van de nieuwe weg tussen Ekkersrijt en de Zuid-Willemsvaart kan vel goedkoper dan gedacht. Dat maakte wethouder Frans van Zeeland gisteren bekend. “ We hebben deskundigen ingehuurd om eenn doorrekening te maken van de kosten. Zij hebben berekend dat het 25 procent goedkoper kan dan wat de provincie en anderen ons voorhouden.” Hoe hoog die kosten precies zijn, wilde van Zeeland niet zeggen, maar hij benadrukte dat het bureau bij de berekening van dezelfde grootheden is uitgegaan als andere partijen.” We hebben geen appels met peren vergeleken.” ”

De Laarbeeker heeft per vergissing de verkeerde versie van hun hoofdartikel gepubliceerd. Op de site  staat de juiste versie, de Laarbeekse in plaats van de Gemertse. Ook hierin komt van Zeeland aan het woord.

Letterlijk schrijft De Laarbeeker:

“ Wethouder van de gemeente Laarbeek  Frans van Zeeland is blij dat de optie voor ondertunneling van de OostWestverbinding ter hoogte van Beek en Donk en Aarle-Rixtel is meegenomen.  “Dat staat ook in het Bereikbaarheidsakkoord dat in 2007 door alle partijen is ondertekend. Daarin is opgenomen  dat de weg robuust moet zijn en dat  een maaiveldvariant voor de gehele  weg geen reële optie is, wat een deelse ondertunneling ervan impliceert.  Om die reden hebben wij als gemeente destijds ingestemd met dat akkoord.  Voor ons zijn de afspraken die daarin  gemaakt zijn leidend bij het bepalen  van het definitieve tracé. Het kan zo   maar zijn dat wij niet financieel bijdragen als blijkt dat er niks ondertunneld wordt in Laarbeek. Overigens  hebben externe deskundigen die de  gemeente heeft ingehuurd de kosten   voor een eventuele ondertunneling  onderzocht en hieruit blijkt dat het 25 procent goedkoper kan dan tot nu toe  bekend. Aangezien het budget voor  de weg beperkt is, is het wezenlijk dat  hiernaar gekeken wordt. We dienen wel te beschikken over goede cijfers  als er een beslissing genomen wordt”, aldus Van Zeeland. “Ook goede op- en afritten zijn natuurlijk van belang”, voegt wethouder Hans Vereijken toe.  Van Zeeland vervolgt: “Daarnaast willen wij voor de gronden die we gaan  afstaan voor de weg gecompenseerd  worden doordat er meer woningbouw   en bedrijventerreinen worden toegestaan. En iedere boom die verdwijnt moet natuurlijk ergens anders terugkomen. Verder is voor ons van belang dat de Gezondheidseffectenscreening  (GES) wordt meegewogen. De gehele  weg wordt daarin getoetst op gevolgen  voor de gezondheid van omwonenden en de leefbaarheid. Daar maken  mensen zich hier zorgen over, voornamelijk in Aarle-Rixtel. Tot slot is het  nu belangrijk dat lle partijen in de stuurgroep weer allemaal naast elkaar lopen en meewerken.”

Voor het complete artikel Klik hier

Wij vragen ons af  op welke informatie van de ingehuurde deskundigen van Zeeland zich beroept. Als hij met de uitkomsten van deze berekeningen naar buiten gaat, moet hij op zijn minst deze met de raad delen. In de pers iets roepen en vervolgens de gegevens onder de pet houden,-  dat kan natuurlijk niet. Nu liggen heel summiere gegevens van het ingehuurde bureau voor de raad vertrouwelijk ter inzage. Met zijn publieke uitspraken zet van Zeeland de raad op afstand. We hebben wat gegevens maar zeker niet alle en mogen er niets over zeggen, terwijl de wethouder er ongeremd over praat. Wij vragen ons ook af, waarom de geheimhoudingsplicht over strategische doelen wel voor de raad zou gelden en niet voor deze wethouder.

Van Zeeland slingert allerlei gekwalificeerde informatie, zelfs uit geheime strategische overleggen, de  ether in en eist met het college volledige geheimhouding van de raad!

Dit is te dwaas voor woorden.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Eigenlijk hadden de algemeen beschouwingen van alleen de PvdA en het CDA een wat algemenere setting. Beide partijen begonnen hun beschouwingen met een duidelijk thema. De PvdA die deze keer de beschouwing niet uitgeschreven had, koos als verbindend motto de tevreden burger. Het CDA legde in haar inleidende en verbindende motto de nadruk op de inschakeling van iedereen. Hiervoor gebruikten wij het volgende  citaat het  nieuwe verkiezingsprogramma:

“Jong en oud, klein en groot, rijk en arm, man en vrouw, ziek en gezond, student en gepensioneerd, stedeling en plattelander, ondernemer en werknemer, nieuwkomer en achterblijver. Het gaat misschien wel het meest om onze kinderen. Als wij nu niet doen wat nodig is, zitten zij straks met onze problemen: schulden, verdeeldheid, verruwing, overlast, vervuiling, werkloosheid.
Het gaat bij de ingelaste verkiezingen voor de Tweede Kamer, op 12 september, om onze toekomst. Om de toekomst van iedereen.”

Ik werk deze gedachte hier wat verder uit

Iedereen moet mee kunnen doen. Dat was destijds al het motto van het wetsvoorstel voor de invoering van de WMO van CDA-staatssecretaris Ross-van Dorp. Deze filosofie ligt ook aan de basis van het Laarbeekse WMO- en minima beleid

Landelijk kiest  het CDA na het mislukte experiment met de gedoogconstructie weer voor het midden, de traditionele plaats van het CDA in het politieke spectrum: als partij wars van extremiteiten en als betrouwbare partner voor iedereen. Met de juiste keuzes kan Nederland sterker uit de crisis komen. Dat is de inzet van ‘Iedereen’, zoals  de titel van het  verkiezingsprogramma 2012-2017 van het vernieuwde CDA luidt. Het herstel van de economie vraagt om andere keuzes als het gaat om wonen, werken en zorg. Voorop staat de vraag welke samenleving we ná de crisis willen. Dat gaat om meer dan alleen bezuinigen en hervormen. Het CDA kiest voor een actieve samenleving, waarin iedereen meedoet. Familie en gezin zijn voor ons de basis waarin ieder mens zich thuis weet en wordt gevormd.

In de visie van het CDA is ieder mens van waarde en komt ieder mens pas echt tot zijn recht in relatie tot anderen. Mensen zijn betrokken bij elkaar, de samenleving en de toekomst. Juist in een tijd dat de overheid een stap terug moet doen, kunnen  creatieve oplossingen in de samenleving worden gevonden. Meer dan voorheen vraagt de toekomst van iedereen een bewuste en betrokken bijdrage.

Deze visie geeft aan hoe we als CDA aankijken tegen de maatschappij en het  mensbeeld. Het gaat over bewustzijn, betrokkenheid en het leveren van een bijdrage, in welke vorm dan ook. Het gaat daarbij ook om verwachtingen en duidelijkheid. In de huidige tijdgeest van financiële schaarste  met name ook om duidelijkheid ten aanzien van grenzen van haalbaarheid en ten aanzien van  wat nog wel mogelijkheden en ambities zijn. Kortom het stellen van grenzen en  het bieden van perspectief. 

Vanuit  dit uitgangspunt hebben wij naar de Kadernota 2012 gekeken.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Kadernota 2012

Gisteren , donderdag 21 juni, heeft de raad de Kadernota 2012 behandeld. In Laarbeek worden bij de kadernota de algemene beschouwingen gehouden. Het waren dit keer beschouwingen van zes partijen. De zevende partij, de VVD, schitterde weer door afwezigheid.

Van 16.00 tot iets over 22.00 uur was de raad hiermee bezig. Acht moties werden ingediend, drie door PN L en 5 door het CDA. Na toezeggingen door het college werden zes moties in getrokken .Twee moties kwamen in stemming. Een van PNL en een van het CDA. Beide moties kregen in de raad een meerderheid.

Volgende week kom ik uitvoerig op de behandeling van de kadernota terug. 

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Junicirculaire

Met heel veel belangstelling hebben wij uitgekeken naar de junicirculaire. Deze is ondertussen verschenen. Dinsdag j.l. kregen we van het college de berekening van de gevolgen van deze circulaire voor Laarbeek. En hoe vreemd het ook in deze tijd van recessie klinkt: de uitkomsten vielen reuze mee.

Het college was bij de Kadernota uitgegaan van forse extra bezuinigingen oplopend van € 300.000 in 2013 tot €500.000 in 2016. Door de junicirculaire veranderde in een klap dit beeld. Het bezuinigingsplan 2012 -2017 blijkt voldoende. Het college doet nu het voorstel de extra bezuinigingstaakstelling van € 400.000 terug te brengen tot € 180.000. Hierdoor wordt de onttrekking aan de algemene reserve € 601.000 in plaats van de € 636.000 die in de Kadernota werd genoemd. Dekking wordt gevonden in het positieve saldo van de jaarrekening2011. Dit kost wat inkomsten aan rente, maar ala denkt klaarblijkelijk hert college.

Ik heb al eens eerder geschreven dat ik het opstellen van een kadernota in situaties zoals vandaag zinloos vind. Zonder junicirculaire begroot je nu eenmaal oplos zand. Dit is weer andermaal gebleken. Eigenlijk moet je nu een hele nieuwe kadernota schrijven.

Een klanttekening moet ik hierbij overigens wel maken. Niemand garandeert ons dat de cijfers voor 2014 en volgende jaren zo rooskleurig blijven als nu wordt aangenomen. Een nieuwe regering zal aan forse bezuinigingen niet ontkomen. Het Lenteakkoord komt eigenlijk niet veel verder dan alleen maar lastenverhoging voor de burgers; de echte bezuinigingen moeten nog komen.

Het collegebesluit om de voorgenomen bezuiniging terug te schroeven is verrassend, maar wel voorstelbaar. Voordeel is in ieder geval dat het college hiermee rust in de tent krijgt.

En dat is ook heel wat waard!

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Noodoostcorridor

De Noordoostcorridor mag straks geen veredelde gemeenteweg worden met stoplichten en rotondes. De weg moet 2x2 rijbanen krijgen en ongelijkvloerse kruisingen. Ook mag er straks 100 kilometer gereden worden. Zo moet de ruit rond Eindhoven aantrekkelijk genoeg worden voor het verkeer. Aan de andere kant moet voorkomen worden dat de weg geen nationale functie krijgt als verbinding tussen A67 en A50/A2. Dat zou te veel verkeer aantrekken. 

Dat zei gedeputeerde Ruud van Heugten volgens het ED vrijdagmorgen bij de presentatie van de tracés die verder onderzocht moeten worden. Volgens de plannen moet er een weg komen van Ekkersrijt in Son en Breugel, langs het Wilhelminakanaal naar Beek en Donk. De N279 langs de Zuid-Willemsvaart moet opgekrikt worden tussen Veghel en Asten. 

Van Heugten liet zien dat er bij Ekkersrijt, de kruising Wilhelminakanaal-Zuid-Willemsvaart, Dierdonk, Veghel en de kruising met de weg Helmond-Deurne en de A67 nog diverse varianten zijn. Die worden in de komende fase onderzocht, inclusief gevolgen voor natuur, milieu en omwonenden. De 'meest spectaculaire' varianten zoals complete ondertunneling zijn afgevallen. Wel worden voor het Dommeldal, Beek en Donk/Aarle-Rixtel en Veghel bekeken welk alternatief het beste is, ondertunneling of bijvoorbeeld een weg op palen. Volgens het tijdschema zal de weg moet vanaf 2017 aangelegd gaan worden. 

Feitelijk vertelde van Heugten precies wat de raad van het college geheim moest houden. Alle voor de raad geheime stukken staan op diverse sites. Wat wij niet begrijpen is dat als je draagvlak wilt, je op deze wijze tewerk gaat. Dat het niet werk , bleek  vorige week ook nog eens keer inde commissie Ruimtelijke Ontwikkeling.

In deze commissie staat steevast de Noordoostcorridor op de agenda. Terecht vroeg de vertegenwoordiger van het CDA in deze commissie zich af, wat hij met dit agendapunt aanmoest: er was informatie die alleen aan raadsleden bekend was. Door de opgelegde geheimhouding  konden raadsleden dit niet delen met commissieleden.

Inderdaad een bizarre situatie. Zeker als je je realiseert dat twee dagen later alle informatie in de media te vinden was.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Burgerparticipatie

Ik grijp even terug op al wat ouder onderzoek, omdat ik geen nieuwer ken en omdat de uitkomsten van het onderzoek nog steeds gelden. In verband met de komende discussie over burgerparticipatie in Laarbeek is het zinvol hier even op terug te grijpen. Ook het rapport van de WRR Vertrouwen in burgers, waar ik vorige week al de aandacht op vestigde,  biedt goede handvaten.

Burgers hebben acht ergernissen over burgerparticipatie, zo bleek destijds uit een onderzoek van de Nationale Ombudsman naar de klachten uit 2009. Wat waren de grootste ergernissen ? Ambtenaren hebben ook klachten, maar die gaan vooral over de wispelturigheid van de politiek.

De grootste ergernissen waren:

De politiek heeft al besloten 

De burgers worden te laat betrokken bij de besluitvorming

De inbreng van burgers wordt genegeerd

Bestuur en ambtenaren weigeren een gesprek met burgers over de voorgenomen plannen

Gemeente verstrekt geen informatie over beslissingen die de directe leefomgeving van de burger raken 

Door een gebrek aan informatie stroken de verwachtingen van burgers of maatschappelijke groepen niet met de realiteit 

De gemeente handelt onzorgvuldig

De gemeente geeft onvolledige informatie

De  Ombudsman gaf destijds ook spelregels:

Het gemeentebestuur moeten heldere keuzes maken over de inspraak van burgers. Bestuurders en ambtenaren moeten zich écht interesseren voor de burgerinbreng, en burgers voortdurend en volledig informeren tijdens het participatieproces.

Op basis van deze drie uitgangspunten geeft de Nationale Ombudsman in het rapport We gooien het de inspraak in tien spelregels voor goede burgerparticipatie:

1. gemeente motiveert of en zo ja hoe burgers betrokken worden,

2. participatie is een vast onderdeel van het besluitvormingsproces,

3. afzien van participatie bij hoge uitzondering en gemotiveerd,

4. de rol van de burger wordt vooraf bepaald,

5. vorm van inspraak is vooraf geformuleerd,

6. in woord en daad heeft de gemeente een constructieve houding,

7. inbreng burgers wordt zichtbaar gemaakt in besluitvorming,

8. alle burgers doen mee en dus ook de zwijgende meerderheid wordt betrokken,

9. burgers krijgen op tijd informatie,

10. altijd gemotiveerde informatie naar de burger, ook als er ogenschijnlijk niets gebeurt.

Het is allemaal nog even waar!

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Partijen over de Kadernota in de Laarbeeker

Met meer dan gewone belangstelling heb ik dit weekend uitgekeken naar De Laarbeeker. Ik was heel benieuwd naar de react5es van de verschillende politieke partijen op de Kadernota 2012.Welke insteek zouden zij kiezen? Dat was de belangrijkste vraag.

De meeste partijen hielden zich in hun artikelen redelijk op de vlakte. Het leek wel alsof zij richting ontbeerden. PNL legde de nadruk op het gevoerde beleid. Dankzij het solide beleid wil de partij voortzetten omdat het en solide basis voor de toekomst van Laarbeek is. Als je dit leest, vraag je je natuurlijk meteen af waarom Laarbeek meer dan € 1.6 miljoen moet bezuinigen. Maar daar hoor je PNL natuurlijk niet over.

De Werkgroep grijpt weer terug op het bekende “Terug naar de kern ”. Nu iets meer in de betekenis van terug naar de essentials. Opvallend is dat De Werkgroep steeds meer de nadruk legt op kleinschaligheid in de zorg, het onderwijs en het welzijn. Op zich is hier niets mis mee; De Werkgroep draaft op dit punt een beetje door. Kleinschaligheid moet je niet verwarren met het behoud van eigenheid. Het is eerder een mix van beide.

Het artikel Van ABL heb ik drie keer moeten lezen. Zelfs na drie keer is het mij niet duidelijk wat bezuinigingen vragen om een sociale samenleving- zoals de titel van het stuk heet – nu werkelijk betekent. Ik denk dat het complete onzin is.

Onder de titel “ Eerlijk  (ver) delen, samen werken ” brengt Greet Buter een duidelijke stellingname. In de titel komt dit sterker tot uiting dan in het stuk zelf. De nadruk ligt heel sterk op leefbare, sterke dorpen, werk, een sterke economie, meedoen door iedereen en de lasten eerlijk verdelen. Dit laatste is verrassend: van de PvdA zou je verwachten dat zijn kiezen voor de zwaarste lasten voor de sterkste schouders.

Het CDA heeft zich in zijn bijdrage beperkt tot een onderwerp: de noodzakelijke herorientatie van de gemeente op haar taken. De interne kanteling hebben wij dit genoemd. Kernvraag voor ons is : wat kun en wil je als gemeentelijke

overheid nog allemaal zelf doen en wat laat je over aan de burgers zelf? Deze vraag wordt steeds meer de kernvraag. Je kunt de vraag ook  anders stellen: wat houdt deze kanteling in brede zin voor de gemeente Laarbeek in?

Er is geen bijdrage van de VVD. Maar dit is geen nieuws. De VVD laat de laatste tijd heel vaak verstek gaan.

 Zit er een verbindende lijn in al deze stukken? Ik denk het wel. De grote transities die op stapel staan worden positief bejegend. Partijen willen meer aan het particulier initiatief, de verenigingen en de kernen overlaten. De burger moet meer zelf gaan doen. Er is misschien wel enigszins sprake van een over-waoisering. Ik mis enigszins de balans.

Verschillende partijen noemen de gemeentelijke samenwerking. Het meest behoudend hierin is PNL; wel samenwerking maar absoluut geen fusie. Bij De Werkgroep ligt het criterium bij behoud van de kleinschaligheid. Is verdere gemeentelijke samenwerking en behoud van kleinschaligheid niet een contradictie in terminis?

Opmerkelijk zijn de openingszinnen van wethouder Vereijken. Hij schrijft:

“ Strak financieel beleid van afgelopen jaren betaalt zich uit en leidt tot sluitende meerjarenbegroting. De financiële positie van Laarbeek blijft sterk en gezond. Lenteakkoord leidt tot beperkte aanvullende bezuinigingsronde, waar inwoners niet veel van zullen merken. Geplande investeringen in scholen, voorzieningenclusters, wegen en bouwplannen gaan onverminderd door. Géén extra lastenverzwaringen.”

Met name de opmerking dat de inwoners van Laarbeek niet veel zullen merken van de bezuinigingen als gevolg van het Lenteakkoord staat haaks op de krantenberichten van de laatste dagen. Aan de belofte van geen extra lastenverzwaringen zullen wij hem houden!

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Het ontwerp brede school Aarle-Rixtel

In de commissie Maatschappelijke Ontwikkeling van dinsdag j.l. presenteerde het architectenbureau EN|EN het ontwerp voor de brede school in Aarle-Rixtel. De presentatie was een complete verrassing voor iedereen die aanwezig was. Wethouder Vereijken gaf aan dat het pas onlangs duidelijk was geworden dat de presentatie doorgang kon vinden. Uitstel was geen optie.

Eigenlijk vond ik het al vreemd en ook wel enigszins ongepast dat de raad vorige week al uit de Nieuwsbrief 12 over de Voorzieningenclusters Laarbeek kennis van het ontwerp kon nemen. Hier werd weer eens niet de juiste volgorde in acht genomen. Iedereen laat dit passeren en niemand tekent hier bezwaar tegen aan.

De commissie was positief over het ontwerp. Alleen van den Broek had zo zijn bedenkingen. Persoonlijk denk ik dat hij gelijk heeft. Op zich is het een fraai ontwerp. Op mij maakte het door het gebruik van niet-alledaagse materialen en kleuren de indruk van een veelkleurige libelle die op wat vreemde plaats was neergestreken. De kwalificatie van van den Broek, een aantal boerenschuren, was prozaïscher en had ook een kern van waarheid in zich.

Het is een gewaagd en gedurfd ontwerp. Maar pas het in deze omgeving? Ik denk het niet. Het contrasteert teveel met de omgeving en het ligt niet in de lijn van de architectuur van Zonnetij met haar strak gemoduleerde woonblokken in traditionele stijl en de bestaande bebouwing. Deze school detoneert in deze omgeving. Hij kan overal in een moderne omgeving staan, maar net niet daar, waar juist traditie en statigheid de boventoon voert.

Met dit ontwerp gaat het voorzieningencluster Aarle-Rixtel nog meer tijd vragen! De opdrachtgever had dat moeten voorzien.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

OJA oh nee

Ik had een korte commissievergadering verwacht.Totaal fout van mij. De commissie Maatschappelijke Ontwikkeling duurde uiteindelijk tot na 22.15 uur. Voor een stuk kwam dat door een presentatie van de architecten van de brede school in Aarle-Rixtel. Niemand van de commissie wist hiervan. De presentatie was zomaar ingelast en niemand had de moeite genomen om de leden van de commissie hiervan op de hoogte te stellen. Vreemd maar waar.

Op de inhoud van de presentatie kom ik morgen terug. Vandaag in dit stukje de beraadslaging in de commissie over OJA. Gaandeweg de bespreking van dit agendapunt drong zich bij mij de vraag op met welke bedoeling dit onderwerp nu eigenlijk op de agenda was geplaatst. Formeel was het voorstel om OJA tot 1 september 2012 de tijd te geven om een exploitatieplan te overleggen, waarin voldaan wordt aan door het college van de gemeente Laarbeek gestelde voorwaarden. Deze voorwaarden stonden in het stuk opgesomd in een viertal punten. De vraag drong zich op of je hierover een commissievergadering moet beleggen. Je zou toch mogen verwachten dat deze voorwaarden in het overleg met OJA duidelijk en helder gecommuniceerd zouden zijn.

Dit is klaarblijkelijk niet het geval. De bestuursleden van OJA gaven tijdens het inspreken heel duidelijk aan dat zij ambtelijk van de gemeente wel heel verschillende signalen hadden ontvangen. Vertwijfeld vroegen zij aan de commissie: met welke concrete punten zij rekening zouden moeten houden. Hierop kwam natuurlijk geen antwoord. Dit antwoord had de gemeente allang moeten geven. Ik kreeg de stellige indruk dat de opsomming van de voorwaarden ook voor OJA nieuw was. Iedereen had het beste voor met OJA, maar daar bleef het bij zo’n beetje bij.

Zat achter dit agendapunt een verborgen agenda? Ik kreeg de stellige indruk dat dit het geval was. Al jaren wordt er gesproken over de plannen van OJA. Het destijds ingediende plan is door de gemeente afgewezen. Het nieuwe bedrijfsplan van OJA kan ook al geen genade vinden in de ogen van de gemeente. OJA krijgt nu de tijd tot 1 september, zeg tot 1 okt, voor het indienen van een nieuw exploitatieplan. Als dit niet voldoet, is het einde verhaal. Het jongste lid van PNL onthulde onbewust de verborgen agenda van PNL: we praten tot 1 oktober over het exploitatieplan en besluiten vervolgens om de grond van de kerk niet aan te kopen! Ondertussen heeft iedereen de mond vol met waardering voor OJA. OJA is in subsidietermen een “wenselijker” voorziening, waar we als gemeente geen geld in stoppen. Hier wringt zich de schoen.

De bespreking heeft ons duidelijk gemaakt dat OJA het kan schudden. Veel mooie woorden, maar geen hulp als het er echt op aankomt. Successievelijk hebben zij allemaal het loodje gelegd, de STEK, het KOT. Triest maar waar. De Laarbeekse partijen hebben al zes jaar geen beleid voor het open jongerenwerk. Een aanzet die het CDA voorstaat: een gestructureerde Laarbeekbrede opzet komt niet van de grond.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Technische vragen

Slechts twee partijen hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid technische vragen over de Kadernota 2012 te stellen. Alleen het CDA en ABL stelden vragen; voor de andere partijen was de Kadernota klaarblijkelijk helder en riep hij geen vragen op.

Dit kan natuurlijk. Toch denk ik dat er iets meer aan de hand is. Het zou mij niet verbazen als we tot de conclusie moeten komen dat een Kadernota in zijn huidige vorm niet geschikt is  als beleidskader in crisistijd. De raad kan weinig of niets met een kadernota die geen nieuw beleid aankondigt en alleen maar het staande beleid bestendigt. Gebrek aan financiële middelen maakt aanzetten voor nieuw beleid onmogelijk. En hier was de Kader nota in feite toch voor bedoeld: om nieuw beleid aan te kondigen en dit in de begroting op te nemen. Op voorhand werd de raad in de gelegenheid gesteld hierover een oordeel te geven door de algemene beschouwingen te koppelen  aan de behandeling van de Kadernota.

Maar wat als er geen nieuw beleid mogelijk is?  Dan volgt er een  grote stilte. Bij de technische vragen zagen we dit al. Bij de behandeling van de kadernota zal dit opnieuw blijken, tenzij we als raad de aandacht verschuiven naar immateriële zaken.

Ik heb in de Laarbeekse raad tot op heden nog geen  aanzet bespeurd van kritiek op de Kadernota. In andere gemeenten is die volop aanwezig. Heel indringend zelfs in de  gemeente Veldhoven. Hier zal een werkgroep ingesteld worden die op zoek gaat naar een nieuw concept voor een kadernota, dat beter beantwoord aan de behoeften van de raad.

Ik denk dat we in Laarbeek hier ook eens over moeten nadenken: de kadernota moet minder een summier technisch document zijn en meer een breder beleidsdocument dat keuzemogelijkheden aangeeft. Nu is de vertaling van de kadernota naar de begroting nagenoeg niet herkenbaar en traceerbaar, zijn de effectindicatoren weinig inzichtelijk en staan de kaders door de bezuinigingen onder druk. Het zou anders moeten; meer aansluitend bij het raadsbeleidsprogramma of als dit door de ontwikkelingen achterhaald is bij een bijgewerkte versie.

Zo wordt 2013  een jaar waarin niets kan.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Een versnipperd beeld

Van deelnemers aan het VNG-congres in Den Haag hoor ik dat in de wandelgangen de heersende tendens was dat gemeenten in de nabije toekomst niet zullen ontkomen aan een verdere opschaling. Veel gemeenten zijn te klein om alle taken die bij de komende transities op hen afkomen goed uit te voeren. In heel veel gevallen worden deze taken nu al regionaal uitgevoerd. Ook op de inspiratiebijeenkomst van het SRE eind mei in Nuenen was dit ook al te horen: we zullen niet ontkomen aan regionalisering. Iedereen weet dit, maar slechts weinig spreken dit onomwonden uit. En als iemand dit al doet, is hoon zijn deel. Denk maar eens aan de felle reacties op de uitspraken die Jacobs en Tielemans op een onbewaakt ogenblik enige tijd geleden deden.

Terwijl iedereen de woorden opschaling en fusie zoveel mogelijk vermijdt, gaat het proces van onder af aan onverstoord verder. Binnen regio’s zoeken gemeenten partners voor samenwerking. Er komen nieuwe vormen van samenwerking tussen de randgemeenten van Eindhoven; in de Peelregio vindt een stille herschikking plaats. Pas in de tweede helft van2012 kan besluitvorming plaats vinden. De voortgang van de beoogde samenwerking Peellandbreed vordert dus bepaald niet geweldig. De Peellandgemeenten sluiten onderling allerlei soorten strategische allianties. Zo werken Asten en Someren steeds intensiever samen; breiden Gemert-Bakel en Laarbeek hun samenwerking uit. Zo ontstaan in de luwte en buiten de publieke discussie een breed palet van samenwerkingsvormen.

De stad Helmond zit in dubio over haar uiteindelijke keuze en laat daarmee de eigen Peelgemeenten zweven. Dit maakt het er voor de samenwerking binnen de Peelgemeenten niet gemakkelijker op.

Deurne is het klaarblijkelijk beu. In de recente Deurnese kaderbrief spreekt de gemeente Deurne zich onomwonden uit voor samenwerking met Helmond. Letterlijk staat er:

“ Gemeente Deurne beziet of een gericht partnerschap met gemeente Helmond mogelijk is. Bezien wordt welke mogelijke samenwerkingsvormen beide gemeenten verder kan brengen. Dit gaat van uitvoerende taken,

bedrijfsvoeringstaken, ondersteunende diensten tot beleidstaken en bestuurlijke samenwerking.”

Nu moet Helmond kiezen!

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Vertrouwen in burgers

De Wetenschappelijke Raad voor het regeringsbeleid heeft deze week een nieuwe studie laten verschijnen. Dit keer over burgerparticipatie. Het rapport heeft de titel  “ Vertrouwen in burgers” meegekregen. Peter Winsemius heeft het een deze dagen officieel overhandigd aan demissionair premier Rutte.

Aan het rapport ontleen ik het volgende:

“ Betrokken burgers zijn belangrijk voor een levende democratie. Ze houden volksvertegenwoordigers en overheidsinstanties scherp en spelen een belangrijke rol in de inkleuring van de maatschappij; ze verschaffen het draagvlak voor het uitvoeren van beleid, vullen het in door hun alledaagse handelen, en zorgen voor maatschappelijke vernieuwing door het inbrengen van ideeën, onderwerpen en aanpakken. Burgers moeten echter wel betrokken kunnen en willen zijn. ”

En

“ De afgelopen decennia hebben beleidsmakers zich vele inspanningen getroost om het betrokkenheidsaanbod aantrekkelijker te maken, maar de resultaten zijn teleurstellend. Voortdurend is het een verhaal van veel projecten, weinig leren en onvoldoende structurele inbedding; vooral de aansluiting op onze samenleving is zoek. En juist die samenleving verandert, snel en onvoorspelbaar. Ook de wijze waarop burgers betrokken zijn verandert. Niet langer gebeurt dat alleen op uitnodiging van beleidsmakers, maar steeds vaker op eigen initiatief, via directere kanalen en voorbijgaand aan het traditionele middenveld. ”

Ook schrijft de WRR:

“ Wie burgers wil betrekken moet denken vanuit hun perspectief. Burgers hebben uiteenlopende behoeften en kwaliteiten. Als daar onvoldoende rekening mee wordt gehouden, zullen (te) velen afhaken. Mensen worden om verschillende redenen uitgedaagd en beschikken over verschillende toerustingen om de uitdagingen op te pakken….

Burgers zijn op verschillende manieren betrokken. Woorden als ‘burgerparticipatie’ en ‘inspraak’ doen geen recht aan de verscheidenheid van de initiatieven die worden ontplooid. In dit onderzoek maken we een onderscheid tussen drie velden van burgerbetrokkenheid: beleidsparticipatie, maatschappelijke participatie en maatschappelijke initiatieven. Bij de eerste twee ligt het voortouw bij beleidsmakers en ‘mogen’ burgers meedoen, bijvoorbeeld door inspraak of vrijwilligerswerk. Op het derde veld ligt het initiatief bij burgers zelf. De huidige overheidsbenadering laat op alle velden kansen liggen en het is van groot belang om de bestaande, smalle kaders te vergroten. ”

Allemaal heel ware woorden, maar wat doen we er mee ? Daarover een volgende keer.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185