Ineens werd er veel
duidelijk
Er zijn
gemeenten die pretenderen regiegemeente
te worden; andere willen een regisserende gemeente worden . Meestal worden de begrippen door
elkaar gebruikt. Toch is er een
wezenlijk verschil . De doelstellingen verschillen. Zo wil een
regiegemeente regie gebruiken als efficiënt
middel om te beïnvloeden en te sturen in een complexe omgeving. Een
regisserende gemeente daarentegen staat
"midden in de samenleving" en wil de democratie versterken en
de dynamiek van de samenleving bevorderen.
Gemeenten
vandaag de dag lijken een beetje van twee walletjes te eten. Enerzijds bouwen ze
aan een regie organisatie waarbij niveaus in stand blijven en uitlijning
ertussen plaatsvindt. Veel energie wordt gestoken in control van de organisatie
waarbij de leiding kaderstellend te werk gaat. En veel aandacht voor adequate
verantwoordings- en sturingsinformatie gekoppeld aan een efficiënte
communicatie- en overlegstructuur.
Tegelijkertijd
echter zien we ook regisserende competenties opduiken. Zoals prestatie gestuurd
met Het Nieuwe Werken in het vaandel bevolkt door hooggeschoold personeel met brede
kennis die in staat zijn leveranciers aan te sturen en een zoektocht uitvoeren
naar verschillende rollen in de samenwerking. Als we deze regiegemeente als
tussenstap zien dan zal dit leiden tot een echte regisserende gemeente dat als
een "platte pannenkoek" is georganiseerd met alleen nog een
gemeentesecretaris die is omringd door een compact "regieteam".
Kijken
vanuit een ander perspectief kan verfrissend zijn. Voor wie dit niet is weg
gelegd betekent het verlies van status en macht. De traditionele Planning &
Control cyclus is een effectieve risicoloze manier om deze te consolideren. Het
idee dat de oude manieren van langs hiërarchische structuren en
organisatorische processen niet meer in de snelle werkelijkheid werken wordt
buitengesloten.
Echte veranderaars
in de ambtelijke top kiezen een uiterst slimme "tussenstap" Eerst wordt ouderwets geherstructureerd naar
een regiegemeente zodat gevestigde posities aan het wankelen gaan. Daarnaast
wordt er geïnvesteerd in een kleine gepassioneerde maar professioneel
geselecteerde focusgroep. Deze wordt en gecoacht on the job en opgeleid als
regisseur in één of alle velden "samen maken", "samen doen"
en "samen werken". Zo worden deze medewerkers gekneed tot
ambassadeurs van een regisserende gemeente. Continu deze visie uit blijven
dragen samen met de gemeentesecretaris die in al zijn of haar netwerken
propaganda ervoor maakt leidt deze "olievlek" gestaag het te bereiken
einddoel. Door deze tactvol in de dagelijkse werkzaamheden te integreren
verzinkt de visie nog meer.
Zou dit ook niet
de intentie in Laarbeek zijn geweest bij de invoering van de nieuwe organisatiestructuur? De 21e eeuw eist
een fundamenteel andere organisatievorm. De meeste gemeenten kunnen niet in één
keer de overstap naar een regisserende gemeente maken. De keuze voor een
regiegemeente als tussenstap heeft als voordeel dat de olifant niet door de
porseleinkast hoeft. Het getuigt van
slim leiderschap om via een doelbewuste uitbreiding van invloed en bereik door
een klein startende focusgroep de transitie naar een regisserende gemeente te
bewerkstelligen. Ik ben benieuwd hoe dit gaat uitpakken.
