Geloof
in de toekomst
De wereld verandert in snel tempo. Het politieke
systeem is daarop niet toegerust en blijft achter bij deze veranderingen. Burgers wantrouwen de politieke partijen,
voelen zich miskent en in de steek gelaten. Hun wantrouwen tegenover de
politiek vertaalt zich in afwijzing en recalcitrant verzet.
De rechts populisten hebben een wapen gevonden om deze
onvrede een uitlaatklep te geven: het referendum. Dit is voor het uiten van
deze onvrede een bij uitstek geschikt middel. Er zijn al 30 referenda gehouden in 18 lidstaten van
de EU. Leg een schijnbaar eenvoudige geformuleerde vraag voor aan de kiezer en
je krijgt een antwoord dat alles op zijn kop zet. Denk maar aan het
Oekraine-referendum in Nederland of het Brexit-referendum in het Verenigd
Koninkrijk. Sinds vorige week kraakt het UK in al zijn voegen. En eigenlijk de
EU ook.
De gevestigde politieke partijen zijn veel te veel
bezig met hun eigen “ kleine ” onderwerpen. Ze hebben geen oog voor de zaken
die er echt toe doen. Niemand die zich opricht en een voor velen aansprekende
visie ontwikkelt. Ook moet gezegd worden dat de burger hem vaak deze kans ook
niet geeft: de burger wil op elke moment over elk denkbaar onderwerp meepraten.
Dit leidt tot niets; alleen tot een oorverdovend concert van meningen. Er wordt
niet meer naar elkaar geluisterd.
Ben ik teleurgesteld? Ja, dat zeker wel,maar ik ben niet
pessimistisch. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat we met vallen en opstaan
uiteindelijk de juiste weg zullen vinden. “Een democratie heeft leiderschap nodig die de kiezer de
indruk geeft dat hij echt in een democratie leeft.” twitterde ik gisteren. Je
kunt van alles op deze uitspraak afdingen, maar een ding blijft overeind.
Vertrouwen geeft de doorslag.