Veranderingen
Een goede vriend zei een dezer
dagen tegen mij dat hij zich zorgen over de toekomst maakte. De ontwikkelingen
van de laatste tijd maakten een unheimische indruk op hem. Hij doelde hierbij
op ontwikkelingen wereldwijd. De wereld was in zijn ogen een stuk onveiliger
geworden; vaste waarden verloren steeds
meer hun kracht. En vooral maakte hij zich zorgen over veranderingen aan de
buitengrenzen van Europa waar onze wereld volgens hem nog steeds geen adequaat
antwoord op had.
Ik moet hem voor een groot
gedeelte gelijk geven. De val van de muur in 1989 heeft ons inderdaad in slaap
gesust. We geloofden met Fukuyama in het einde van de geschiedenis en de overwinning
van de democratie. Europa ging bezuinigen op zijn defensie-uitgaven. Dat bleek
vorig jaar niet de beste zet, toen Rusland zich ging bemoeien met de Oekraïne
en de Krim bezette. De opkomst van de Islamitische Staat ( IS) verraste ons. Tegelijkertijd
werden we opgeschrikt door terreuraanslagen in Europa zelf door terroristische
groepen die handelden uit naam van Allah. Op dit offensief hadden wij geen goed antwoord. Het was ook door de
toevloed van veel islamitische immigranten een dreiging van binnenuit. Ja,
Europa was inderdaad stukken minder veilig geworden.
Europa zelf brokkelde ook af.
Politieke leiders in Turkije, Bulgarije en Hongarije bleken gevoelig voor de
avances van Vladimir Poetin. In een koehandel met Moskou zagen zij voordelen voor hun landen weggelegd. Dit weliswaar ten
koste van de Europese eenheid. De nieuwe Griekse regering speelt een gevaarlijk
spel in een land dat na de Tweede Oorlogoorlog nog in een burgeroorlog
verwikkeld raakte. Het vredesaanbod van president
Hollande en bondskanselier Merkel met betrekking tot de Oekraïne was een
zwaktebod: de integriteit van het land werd geweld aangedaan en de mogelijkheid
tot aansluiting bij de Navo en Europese Unie werd aan het land ontzegd. Dit
alleen maar om Poetin te pleasen. Europa begint zelfvertrouwen te ontberen.
Algemeen heerst de opvatting
dat de middenklasse conservatiever is geworden. De Europese intelligentia, die
de voorhoede van deze middenklasse vormde,ging in de tweede helft van de 20e
eeuw door voor progressief. In de linkse partijen voerde zij de boventoon. Deze
positie heeft zij nu al lang niet meer. In de SP voeren de opvolgers van het
rechts geworden voorhoede van het proletariaat de boventoon. Traditioneel links verliest invloed
aan de SP en de links-liberalen van D66. Jan Pronk heeft het al eerder
opgemerkt. Nu zegt Bas van Oyik van Groen Links het hem na. Het wordt inderdaad
de hoogste tijd dat we ons gaan bezinnen op onze waarden en er ons consequent
sterk voor maken.
Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185
