dinsdag 10 februari 2015


Democratisch gat


In verschillende gemeenten bestaat toenemende onvrede over de invloed van gemeenteraden op het beleid van regionale samenwerkingsverbanden. Gemeenteraden voelen dat zij te weinig grip hebben op de besluitvorming in organisaties die regionaal werken. Er wordt een gebrek aan gevoeld aan de mogelijkheden om een effectieve democratische controle uit te oefenen, laat staan überhaupt een democratische controle .

Onder andere in de gemeente Geldrop-Mierlo kwam dit deze week naar boven drijven. Aanleiding was een discussie in de raad  over de brandweerzorg. Directe aanleiding was het concept Toekomstvisie brandweerzorg. De raad was het niet eens met de voorgenomen bezuinigingen op de brandweer in Geldrop-Mierlo. Hierbij stuitte de raad echter op de grenzen van haar mogelijkheden. Tegen hetzelfde probleem liep de raad bij de  ontwikkelingen  binnen de Veiligheidsregio. In een dergelijke situatie voelde de Gemertse raad zich terecht komen bij het besluit tot aansluiting bij de Metropool Regio Eindhoven. Raden hebben het idee dat zij nauwelijks greep hebben op regionale samenwerkingsverbanden, waar hun gemeente deel van uitmaakt. Het is vaak bij besluitvorming een kwestie van slikken of stikken.

Het is een algemeen probleem. Samenwerken betekent inleveren aan invloed. Samen met de andere deelnemers moet er een besluit worden genomen. Iedereen moet uiteindelijk meegaan. Dit kan kruim kosten. Voor individuele gemeenten is dit teleurstellend en vaak onbevredigend. Het kan helaas vaak niet anders.

In dit verband  wordt vaak gesproken over het democratische tekort. De democratische legitimatie van de besluitvorming in dergelijke verbanden zou tekort schieten. “De middelen voor democratische controle door raden staan nog slechts in de kinderschoenen ” lees ik in Raadslid.Nu.

Raadslid.Nu ondersteunt raadsleden met instrumenten en adviezen om meer grip te krijgen. Zo heeft Raadslid.Nu vorige maand een format voor verbonden partijen uitgebracht. Het format  biedt een kort en overzichtelijk stappenplan met twaalf onderdelen om als raad en raadsleden meer grip en daarmee invloed te krijgen op financiële en bestuurlijke afspraken die in regionaal verband worden gemaakt. Verder doet Raadslid.Nu ook een beroep op bestuurders en ambtenaren om de informatievoorziening aan de raad te verbeteren. Daarnaast adviseert Raadslid.Nu gemeenteraden ook om de hulptroepen te versterken. Voor de controle op regionale samenwerking is het verstandig om meer gebruik te maken van de kennis en expertise van de lokale rekenkamer. Zo luidt het advies.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185