Een moment van herkenning.
Onder de titel “ Dorpspolitici versus
principiëlen: voer voor lokale crises ” analyseerde Lukas van der Storm vorige
week woensdag in het ED de recente bestuurscrises in een tweetal gemeenten in Zuidoost
Brabant.
De situatie in Geldrop en Nuenen zoals
Lukas van der Storm die beschrijft is heel herkenbaar. Vervang Nuenen of
Geldrop door Laarbeek en iedereen weet
wat er bedoeld wordt.
Wat is er aan de hand in
Nuenen en Geldrop? In zijn artikel noemt Lukas van der Storm een aantal feiten:
Paul Weijmans,SP-wethouder in Nuenen, vond zijn collega's niet meer integer; in Geldrop-
Mierlo betichtten CDA en SP coalitiegenoot DGG van gebrek aan transparantie en
achterkamertjespolitiek. Beide crises leggen volgens van der Storm dezelfde
klassieke tegenstelling in het lokaal bestuur bloot: enerzijds de betrokken
dorpspoliticus, geworteld in het lokale verenigingsleven en anderzijds de
inwoner die vooral uit brede maatschappelijke interesse de gemeente van dienst
wil zijn.
De analyse van Lukas van der
Storm is helder. W70 is in Nuenen al decennialang een voorname machtsfactor. De
partij laat zich er graag op voorstaan nauw betrokken te zijn bij alles wat er
speelt in het dorp. In verenigingsbesturen is de achterban van de grootste
partij in de Nuenense gemeenteraad alomtegenwoordig. W70 zit diep in de
haarvaten van het informele circuit. En daarmee ook dicht bij de belangen van
verenigingen, en de vele Nuenense burgers die zij kennen.
De SP benadert gemeentepolitiek
vanuit een heel andere invalshoek. De partij deed in Nuenen voor het eerst mee
aan de verkiezingen. In beginsel vanuit het sociaal idealisme dat bij elke
landelijke SP-afdeling een hoofdrol speelt. Maar ook om iets te veranderen in
het politieke wespennest Nuenen, dat na jaren van politieke moddergevechten
onder curatele stond bij de provincie. De SP heeft niet het netwerk en de lange
historie die W70 wel heeft. De partijen schelen een halve eeuw aan lokale
kennis, maar ook decennia aan oude belangen, afspraken en al dan niet ingeloste
beloftes.
De breuk in Nuenen is niet
zozeer een rechtstreekse botsing tussen W70 en SP, maar meer een botsing tussen de twee bijbehorende bestuursstijlen.
De pragmatische politiek van we-regelen-het-wel past niet bij de principes van
de socialisten. Uiteindelijk is alles terug te voeren op de tegenstelling
tussen dorpspolitici die graag zo daadkrachtig mogelijk hun brede netwerk
faciliteren en principiële bestuurders die meer vanuit het algemeen belang
redeneren.
Die kloof speelt bij veel
lokale politieke conflicten een grote rol. In Geldrop-Mierlo is dat zonneklaar:
CDA en SP hebben het daar gehad met DGG, dat er al jaren de lakens uitdeelt
zoals W70 dat in Nuenen doet. Maar ook Best had enkele jaren geleden met een soortgelijke
crisis te maken. D66 brak daar met VVD en CDA, onder meer omdat die partijen
hun oren te veel naar de individuele belangen van verenigingen liet hangen.
Ook Laarbeek kunnen we zonder
meer in dit rijtje problematische gemeenten onderbrengen. In doen en laten
lijkt de grootste Laarbeekse partij, PNL, sterk op het Nuenense W 70 en het
Geldropse DGG. PNL laat iedere keer weer het particuliere belang van
verenigingen prevaleren boven het algemeen belang en grijpt elke gelegenheid
aan om deze verenigingen van dienst te zijn. In de laatste raadsvergadering gaf
PNL daar weer een staaltje van weg met het initiatiefvoorstel voor een
kunstgrasveld voor Sparta. De behandeling in de raad verdiende absoluut niet de
schoonheidsprijs. Het cultuurverbeterproject
staat nog in de kinderschoenen. Dat mogen alle partijen zich aanrekenen.
