maandag 12 januari 2015


Gemeentelijke financiën


Iedereen weet dat ik geen grote fan van minister Plasterk ben. Ik zie in hem meer de minister van feesten en partijen dan de gedreven en vaardige bewindsman. Vorige week heeft hij een nieuw geestesproduct van zijn hand naar de Kamer gestuurd. Wederom over de verbouwing van het Huis van  Thorbecke. Op zich is het een goed stuk, maar ook weer typisch Plasterkiaans: een heldere analyse,maar weinig doortastend.De gemeenten krijgen steeds meer taken, dus moeten ze ook meer belasting kunnen innen, vindt Plasterk. Een verruiming van het lokale belastinggebied past bij de verruiming van het gemeentelijke takenpakket.

Na de langdurige zorg, de jeugdzorg en een deel van de sociale zekerheid vindt het kabinet de tijd ook rijp om meer belastingheffing over te dragen aan gemeenten. Minister Plasterk doet dit voorstel vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Uitbreiding van het gemeentelijk belastinggebied is al langer een wens van gemeenten.

Plasterk heeft nog geen uitgewerkt plan voor die nieuwe lokale belastingen, het gaat hem om het uitgangspunt: nu gemeenten steeds meer taken en verantwoordelijkheden krijgen, past het daarbij om ze ook meer grip te geven op hun eigen inkomsten. Nu zijn de gemeenten nog in hoge mate afhankelijk van het geld dat zij overgemaakt krijgen van het kabinet.

De bewindsman ziet lokale belastingheffing als een van de mogelijkheden om de betrokkenheid van de burger bij de lokale politiek te vergroten. Hij beklemtoont dat het wel alleen kan in de context van een groter pakket van belastingherziening, want de belastingdruk als geheel mag voor de burger niet toenemen.

Opnieuw is Denemarken het voorbeeld voor deze minister. Tijdens werkbezoeken hoort Plasterk vaak dat rigide regelgeving burgers in de weg zit. Hij is daarom gecharmeerd van een voorbeeld uit Denemarken, waar met een zogenoemde Experimentenwet een beperkt aantal gemeenten tijdelijk wetten mag uitschakelen. De minister kondigt aan dat ook in Nederland enkele gemeenten mogen experimenteren met het flexibeler toepassen van bestaande wet- en regelgeving, zoals de Gemeentewet.'In Denemarken hebben ze dat driehonderd keer gedaan de afgelopen vijf jaar, een wet tijdelijk tussen haken zetten. Dan zie je ook weer aardige bijeffecten, bijvoorbeeld dat het niet de wet was die iets tegenhield maar de eigen gemeentelijke regelgeving.'


Toeval of niet, vorige week berekende Coelo dat de Nederlandse gemeenten bij ongewijzigd beleid tonnen tekort komen. Het beleid moet dus op de schop. Geen wonder dat de voorzitter van de VNG enthousiast reageerde op de brief van Plasterk. Ik ben benieuwd naar de reactie van Laarbeek.

Voor reactie
wphvanosch@onsbrabantnet.nl
of bel 0653627185