Jeugdzorg door gemeenten

Kinderombudsman Marc Dullaert heeft woensdag een zeer kritisch rapport laten verschijnen  over de jeugdzorg door de gemeenten. Dullaert constateert dat gemeenten teveel op de stoel van de hulpverleners gaan zitten. Financiële belangen prevaleren te vaak boven het belang van het kind. Dat is een schrijnende conclusie.

De kinderombudsman  onderzoekt in zijn rapport of kinderen nog steeds de zorg krijgen die zij nodig hebben nu de gemeenten verantwoordelijk zijn gemaakt voor de jeugdzorg. Hij komt tot de slotsom  dat gemeenten er alles aan doen om tegen een zo gunstig mogelijke prijs in te kopen bij jeugdhulporganisaties. 

Dullaerts conclusies zijn hard. Het prijskaartje van jeugdhulp wordt vaak belangrijker geacht dan de zorg die nodig is. Het is een conclusie die  niet verbaasd. De bezuinigingen die de landelijke overheid heeft opgelegd aan de gemeenten, worden een op een doorberekend aan de cliënten. Dat is het beeld dat ons overbekend voorkomt.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Peel 6.1.

Wie het allemaal nog kan volgen, moge het zeggen. De doorsnee burger kan geen touw meer vastknopen aan wat er allemaal aan de hand is met de samenwerking van gemeenten in Peel 6.1 En dat geldt niet alleen voor de doorsnee burger. Niemand snapt het nog.

De samenwerking van de 6 Peelgemeenten in Peel 6.1 is heel voortvarend van start gegaan. Alle Peelgemeenten hebben met vol verstand voor deze samenwerking gekozen. Het idee dat de decentralisaties de kracht van de individuele gemeenten te boven gingen en dat daarom samenwerking geboden was, werd breed omarmd en was niet omstreden. “Gezamenlijk de schouders er onder” was het parool. Sterker nog de overeengekomen  samenwerking in Peel 6.1. werd opgevat als het beginpunt van een nog veel  verder gaande en bredere omvattende samenwerking. Hier en daar viel al de term ambtelijke fusie. De Helmondse burgemeester, Elly Blanksma, werd bij de presentatie van Peel 6.1 trots gepresenteerd als boegbeeld en ambassadeur van de samenwerking.

Het kan verkeren. De beoogde samenwerking heeft niet opgeleerd wat er van verwacht werd. De opstelling van de definitieve statuten leverde steeds weer problemen op. Uitstel op uitstel volgde. Ondertussen werd de dienstverlening wel voortvarend opgepakt. Na wat startproblemen liep alles redelijk goed. Er waren weinig klachten van cliënten. Enkele maanden geleden maakte de gemeente een pas op plaat. De exacte redenen zijn nog steeds niet duidelijk.

Ondertussen werken de overgebleven gemeenten aan een hernieuwde vormgeving. Blijkbaar wil Helmond nu naast de samenwerking in Peel6.1 nu wel weer o p andere terreinen met andere gemeenten samenwerken. Zelfs het interview in het ED met de Astense wethouder  Jacques Huijsmans  die optreedt als voorzitter va n de adviescommissie voor de taken die Peel 61 uitvoert, blijft heel summier en dus onduidelijk. Peel 6.1 wil nu weer op bepaalde onderdelen gebiedsgericht gaan werken en niet meer centraal uit Helmond. Komen de consulenten nu weer terug naar de gemeenten?

Bij de start van Peel 6.1, nu al weer vier jaar geleden, met alle daarbij behorende euforie zijn de gemeenten uitgegaan van de gedachte dat samenwerken bij de decentralisaties winst zou opleveren. Het was een aanname zonder dat dit serieus onderzocht was. Laarbeek b.v. boekte al meteen een verwachte besparing van € 400.000. Veel te optimistisch naar nu blijkt.

Het wordt hoog tijd dat er duidelijkheid komt. Alleen maar constateren dat sommige zaken nu ook erg verwarrend is, zoals Huijsmans in het ED doet, is te gek voor woorden.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Geen opgelegde fusies meer

De politiek is veranderlijk. Het is net als bij de wind die ook op de meest onverwachte momenten kan draaien. Heel veel burgers moeten niets hebben van dit inconsequente gedoe, van politici die draaien als een blad aan de boom als hen dat beter uitkomt. Alleen de politicus die straight aan zijn opvattingen vasthoudt en voor zijn mening uitkomt, geldt als betrouwbaar.

Deze gedachte kwam bij mij op toen ik vorige week in het ED de uitspraken las die de commissaris van de koning vorige week maakte bij zijn werkbezoek aan Sint-Oederode. Het was in dit geval niet zozeer de commissaris die draaide, maar veel eer de politiek in Den Bosch. Commissaris van de Donk gaf alleen weer welke verandering in denken in Den Bosch heeft plaatsgevonden met het aantreden van het nieuwe college van Gedeputeerde Staten.

Uit de woorden van de commissaris maakte het ED op dat de Brabantse gemeenten zich geen zorgen meer behoeven te maken over een van bovenaf opgelegde fusie. “ De provincie zal niet aansturen op herindeling als er in de lokale gemeenteraden geen draagvlak voor is “ zo vatte het ED de uitspraken van de commissaris samen.

Dit duidt op een opmerkelijke koerswijziging en een radicale breuk met de lijn die het vorige college van GS had ingezet. Gedeputeerde Bert Pauli preste de Brabantse gemeenten om een toekomstvisie op te stellen, waarin ook de herindeling een serieus onderwerp diende te zijn. De visies zouden in de eerste helft van 2015 gereed moeten zijn. Een aantal gemeenten heeft aan deze opdracht voldaan; een groot gedeelte niet. Aanleiding voor Bert Pauli (VVD ) om dit aan de gemeenten te vragen was het rapport van de commissie- Huijbrechts over krachtdadig bestuur.

In de gemeentelijke visies die gemeenten opstelden wordt meestal een andere weg ingeslagen: er werd niet gekozen voor een gemeentelijke fusie, maar hooguit voor meer samenwerking van gemeenten en ambtelijke fusies, waarvan Hans Engels onlangs nog gezegd heeft dat deze de gemeentelijke autonomie uithollen. Klaarblijkelijk gaat het nieuwe college van GS niet verder op deze weg. De opvolger van Pauli, Anne-Marie Spierings ( D66 ) gooit het over een andere boeg. Voor haar gaan de gemeenten over hun eigen toekomst. Fusies komen er alleen als er voldoende draagvlak onder de bevolking voor is. Spierings vraag wel de gemeenten om over hun toekomst na te denken, maar helemaal vrijblijvend is dat ook weer niet.

Al met al kan geconcludeerd worden dat de grootste druk nu van de ketel is. Dit betekend echter niet dat er helemaal geen fusies meer komen. Dit is zeer zeker niet het geval. Het proces gaat ongetwijfeld verder; de aanpak en insteek is alleen anders.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Profiel

Op 18 november a.s. zal de raad van Laarbeek de profielschets voor de nieuwe burgemeester aanbieden aan de commissaris van de koning. Een belangrijk moment voor Laarbeek. Er komt nu een einde aan een beroerde periode. Nog nooit heeft Laarbeek zo  intens verlangt naar een nieuwe burgemeester die fris en frank een nieuwe periode inleidt en de toekomst mede gestalte gaat geven. Een periode van bezinning is afgesloten, lessen uit het verleden zijn getrokken en Laarbeek is  klaar voor de toekomst. Gelukkig. We kunnen dit boek definitief sluiten met dank aan de commissaris en de waarnemend burgemeester voor hun inzet.

De raad heeft de bevolking gevraagd zich uit te spreken over het profiel van de toekomstige burgemeester. Ideeën en opmerkingen zijn van harte welkom. De raad wil de reacties voor 1 november ontvangen. In de MooiLaarbeek Krant van deze week staat de oproep van de raad aan de burgers van Laarbeek. In deze oproep worden een drietal vragen geformuleerd. Gevraagd wordt welke kwaliteiten die nieuwe burgemeester moet bezien en wat voor persoon hij zou moeten zijn. Bovendien kunnen de burgers  punten aandragen die van belang zijn in de zoektocht naar een nieuwe burgemeester. Op zich allemaal redelijk voor de hand liggende vragen.

Toch wringt er iets. Laarbeek heeft de afgelopen jaren uitdrukkelijk naar de bestaande bestuurscultuur gekeken. In dit proces zijn zonder meer een aantal belangrijke stappen gezet. Echter, de raad heeft zich hierbij vrij eenzijdig gefocust op het eigen functioneren en meer naar het verleden gekeken dan naar de toekomst. Dit wreekt zich nu. Er is de laatste jaren nauwelijks aandacht geweest voor het ontwikkelen van een toekomstgerichte visie op de gemeente. Hoe scherper een raad haar visie op de gemeente onder woorden weet te brengen, hoe duidelijker het is wat voor soort burgemeester het beste bij de gemeente past.

Laarbeek is jonge gemeente. In 1997 ontstaan vanuit een vrijwillige fusie van drie dorpen. De gemeente Laarbeek heeft haar zaakjes redelijk goed op de rails staan. De gemeente is in afwachting van haar vierde reguliere burgemeester. Van Beers, Gilissen en Ubachs hebben niet de tijd gehad om hun stempel op Laarbeek te drukken. Daarvoor zijn hun ambtstermijnen te kort geweest. Hiertegenover staat dat een lokale partij jarenlang Laarbeek in haar greep heeft gehouden. De ontwikkeling van de vermaledijde bestuurscultuur die de laatste tijd zwaar onder druk is komen te liggen, kan voor een groot gedeelte hierop worden teruggevoerd. Van de nieuwe burgemeester wordt verwacht wordt dat hij de nieuwe bestuurscultuur inhoud en gestalte zal geven. Dit zal zijn primaire opdracht worden.

Qua omvang is de gemeente Laarbeek met haar 21500 inwoners te klein van omvang om alle gemeentelijke taken naar behoren uit te voeren. De gemeente moet samenwerken met andere gemeenten. Laarbeek doet dat  uit volle overtuiging. De nieuwe burgemeester moet met overtuiging de zelfstandigheid van Laarbeek onderschrijven en tegelijkertijd met hart en ziel achter de regionale samenwerking staan. In woord en daad moet hij beide principes uitdragen. De nieuwe burgemeester is het gezicht van Laarbeek naar buiten en de vertegenwoordiger van Laarbeek in allerlei regionale gremia, waar Laarbeek aan deelneemt. In deze gremia is hij de overtuigende vertegenwoordiger van de gemeente, die geloofwaardig het lokale en regionale belang met elkaar verbindt.

Ook moet hij niet schromen als de situatie daarom vraagt het voortouw te nemen en een helder en overwogen standpunt in te nemen. In de eerste jaren van zijn burgermeesterschap moet hij moreel gezag opbouwen, waarop hij later kan bouwen. Laarbeek heeft een zelfbewuste burgemeester nodig die verantwoordelijkheid durft te nemen.

Competenties die in allerlei profielschetsen steevast naar voren komen. Zij zijn bijna zo vanzelfsprekend dat zij nauwelijks nog onderscheidend te noemen. De raad moet zich daarom dan ook niet zich hierin verliezen. In werkelijkheid gaat het om de vraag of de nieuwe burgemeester het in zich heeft om in en buiten de gemeente vanzelfsprekend als boegbeeld van Laarbeek te worden ervaren.

En tenslotte, na drie burgemeesters van het mannelijke geslacht, zou het niet zo gek zijn om deze keer ook eens aan een vrouwelijke burgemeester voor Laarbeek te denken.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Reglement van orde

In de komende raadsvergadering van november gaat de raad naar alle waarschijnlijkheid het nieuwe Reglement van orde vaststellen. Niet ontkend kan worden dat de raad behoorlijk wat energie in dit nieuwe reglement heeft gestoken, zowel in  de voorbereiding als in de behandeling in de commissie. Dit is terecht: het reglement is iets dat primair des raads is. De raad bepaalt zelf haar eigen procedures.

Nu de finale behandeling in de raad aanstaande is, staan nog een aantal beslispunten open. In de raad wordt op deze punten soms heel verschillend gedacht, zelfs binnen de partijen zelf. In dit stukje pik ik er drie uit.

Allereerst het openings- en sluitinggebed. De PvdA heeft voorgesteld om dit af te schaffen. Hier kun je verschillend over denken. Persoonlijk vind ik het jammer, maar de deconfessionalisering is ook in Laarbeek zover voortgeschreden dat je met geen mogelijkheid meer de handhaving van een openings- en sluitingsgebed nog kunt voorschrijven. Vraag blijft overigens wel of je niet met een bepaalde voorgeschreven formule, geen gebed zijnde,  de raadsvergadering traditioneel kunt openen en sluiten. Geen bezinningsmoment meer, meer een zaak van decorum.

De raad is er niet in geslaagd een eensluidend voorstel te formuleren . Er worden een viertal opties aan de raad voorgelegd:

Optie 1 Voorzitter opent en sluit de vergadering zonder enige overweging of moment van stilte.

Optie 2 De voorzitter opent en sluit de vergadering, naar eigen inzicht met een overweging of een moment van stilte.

Optie 3 De voorzitter opent en sluit de vergadering met het uitspreken van het volgende openingsrespectievelijk sluitingswoord (voorstel ABL). Opening: “Dames en heren raadsleden, de inwoners van Laarbeek hebben u gekozen om hen te vertegenwoordigen in deze raad. U bent nu in vergadering bijeen om met inachtneming van de belangen van de inwoners en met respect voor ieders standpunt, te debatteren en besluiten te nemen. Ik wens u daarbij veel wijsheid toe.” Afsluiting: “Moge de inspanningen en besluiten van deze vergadering ten goede komen aan de gemeente Laarbeek en haar inwoners.”

Optie 4 De voorzitter opent en sluit de vergadering met één van de overwegingen die door de raad zijn vastgesteld en in de bijlage van dit reglement zijn opgenomen.

In de voorbereiding is de meeste aandacht uitgegaan naar optie 3. Deze optie is aangedragen door raadslid R. Verschuren van ABL. Alleen maar vragen om stilte was volgens hem te mager en onvoldoende, zeker gelet op de integriteitskwesties van het afgelopen jaar. Je kunt deze mening toegedaan zijn ,maar dan moet je dat ook in de tekst laten terugkeren. Dat gebeurt nu niet! Ik denk overigens dat je een openingsformule niet moet linken aan recente ervaringen. Een formule wordt hiermee zeker niet toekomstbestendig. Alles overziende zou ik kiezen voor optie 4 en een passende tekst voor de overweging gaan zoeken. Dit moet zeker lukken.

Het tweede resterende discussiepunt is de deelname van de wethouders aan de beraadslagingen. Vanuit PNL wordt voorgesteld wethouders niet aan de beraadslagingen te laten deelnemen. Dit lijkt mij te rigoureus en zal waarschijnlijk niet werken. Zo wordt het dualisme te ver doorgevoerd. Het voorstel de burgemeester hierover te laten beslissen is ook weer een stap te ver. Door dit zo in het Reglement te zetten geeft de raad zichzelf een testimonium paupertatis. Handhaaf de tekst zoals hij nu is en handel naar bevind van zaken, zou ik zeggen.

Het derde bespreekpunt is m.i. wezenlijk. Het gaat over het recht van de raad om te interrumperen. Nu wordt voorgesteld dat niet meer toe te staan in de eerste instantie, wel hebben raadsleden het recht om verhelderende vragen te stellen na afloop van de bijdrage van een raadslid. Het fundamentele van een raadsvergadering is het debat tussen raadsleden onderling. De mogelijkheden voor een debat moet je dan ook nooit beperken. Raadsleden moeten ook in de eerste instantie kunnen ingrijpen. Het debat beperken tot de tweede instantie, zoals klaarblijkelijk de burgemeester wil, is voor een raad de dood in de pot. Je kunt dan de eerste instantie veel beter schriftelijk af doen.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Profiel

Laarbeek wacht met smart op de nieuwe burgemeester. Na het terugtreden van burgemeester Ubachs heeft de commissaris van de koning doelbewust een adempauze ingelast. Laarbeek moest eerst met zichzelf in het reine komen. Medio september was het zover en kon de commissaris werk gaan maken met de vacature. Maar eerst is natuurlijk de Laarbeekse gemeenteraad aan zet; de raad moet aangeven wat voor soort burgemeester er moet komen. Daarvoor moet een profiel opgesteld worden. De raad wil hierbij ook de bevolking betrekken. Het profiel zal op 18 november aan de commissaris worden aangeboden.

Op de gemeentesite nodigt de raad de inwoners van Laarbeek uit mee te denken over het profiel voor de nieuwe burgemeester. Letterlijk staat er:

“ De gemeenteraad legt inwoners graag de volgende vragen voor:

·         Welke kwaliteiten of eigenschappen heeft de nieuwe burgemeester van Laarbeek?

·         Wat voor persoon is de nieuwe burgemeester van Laarbeek?

·         Wat wilt u de gemeenteraad meegeven in de zoektocht naar een nieuwe burgemeester?

Wie serieus mee wil praten over de profielschets kan op twee manieren reageren: via griffie@laarbeek.nl of per brief aan griffier, postbus 190, 5740 AD Beek en Donk. Reageren kan tot en met zondag 1 november.”

De burgemeester is het boegbeeld van de gemeente. Daarom is het van het grootste belang dat de raad een duidelijk beeld heeft van het profiel van de nieuwe burgemeester. Uit ervaring weet ik dat raden hier te vaak veel te gemakkelijk mee omgaan. Het gaat dan vaker meer om de vent dan het profiel. Het zorgvuldig komen tot een profiel is een redelijk abstract proces. Veel raden kunnen hiervoor het geduld niet opbrengen. Toch is het profiel belangrijk. Het is immers het referentiekader waaraan de voordracht wordt getoetst.

Er zijn hele boekwerken vol geschreven over profielen . De Vereniging van Nederlandse gemeenten gaat uit van zes basiscondities,vier bestuursstijlen en twintig bestuursvaardigheden. Hoe scherper de visie op de gemeente die de raad heeft geformuleerd, hoe meer de te kiezen competenties uit die visie volgen. Misschien heeft de gemeente Laarbeek tot op heden wel te weinig energie geïnvesteerd in het formuleren van een heldere  visie op de gemeente.

Belangrijk is ook dat de raad lessen probeert te trekken uit de ervaring met de vorige burgemeesters van Laarbeek. De raad moet niet alleen kijken naar de ervaringen met de laatste burgemeester, maar ook de ervaring van de laatste jaren mee te nemen. Dus niet alleen Ubachs, maar ook Van Beers en Gilissen. Ook de ervaringen met de  beide waarnemers die Laarbeek gekend heeft, Nellie Jacobs-Aarts en Frans Ronnes,  moeten in de overwegingen meegenomen worden.

Wordt vervolgd.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Vandaag alleen maar een spotprent

Uit de NRC van zaterdag. Ook zondag was Buma heel duidelijk in Buitenhof.

Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185