Nieuwe
bestuursvormen.
In het ED van gisteren las ik het volgende bericht:
“
Er komt een onderzoek naar nieuwe bestuursvormen in de regio. Daarmee moet
de slagkracht van het regiobestuur worden vergroot. Samen met het ministerie
van Binnenlandse Zaken wil de provincie dat innovatieve vormen worden bedacht
om gemeenten en regio's goed te kunnen besturen.
Het onderzoek, waarvoor de provincie
deskundigen in binnen- en buitenland wil raadplegen, moet dit jaar worden
verricht. De provincie heeft vorig jaar alle Brabantse gemeenten gevraagd hoe
zij hun toekomst voor zich zien. Naar aanleiding van die reacties wil de
provincie om de tafel met gemeenten waarbij experimentele ambtelijke of
bestuurlijke vormen zouden kunnen worden ingezet.
Ook een onderzoek naar een nieuwe
bestuurslaag in de regio is een mogelijkheid. "Het is gewoon niet
effectief om een regionaal economisch beleid te laten ontwikkelen door
tientallen wethouders uit een bepaalde regio. Daarnaast is dat ook weinig
democratisch omdat de afzonderlijke gemeenteraden dan vaak het nakijken
hebben", aldus een woordvoerder van de provincie. In de regio worden
dergelijke beslissingen nu genomen door de Metropoolregio
Eindhoven, sinds afgelopen week de officiële opvolger
van het SRE. Een speciale raad die gaat over grote, gemeente-overstijgende
onderwerpen kan volgens de provincie zorgen voor een beter functionerende
democratie en snellere besluiten.”
Als
voorbeeld wordt in het artikel de samenwerking van de zes Drechtsteden genomen.
Volgwens de krant noemt de provincie dit een zeer betekenisvol initiatief,
waardoor per saldo meer problemen op een effectieve en democratische
manier worden aangepakt dan voorheen.
De Brabantse
gemeenten maken tot op heden geen haast met het indienen van hun visie op de
toekomst. Op 1 juli a.s. moeten deze binnen zijn. Tot op heden heeft geen
enkele Brabantse gemeente haar visie in
Den Bosch ingeleverd. Volgens het ED werken de Peelgemeenten en de
Kempengemeenten aan een gezamenlijke reactie. Ik ben benieuwd.
Vandaag kwam
als vervolg op dit artikel het ED met een redactioneel commentaar. De kop “
Bestuurlijke lapmiddelen ” alleen al intrigeerde mij. De analyse die het ED in
dit commentaar maakte, kan ik in zijn geheel onderschrijven. De laatste zin van
het stuk kan ik niet zo goed plaatsen. Hieronder het bewuste commentaar:
“ Bestuurlijke lapmiddelen
De provincie is te groot en veel gemeenten zijn juist
te klein. Die conclusie valt te trekken uit de aankondiging dat de provincie
Brabant nu samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken onderzoek gaat doen
naar nieuwe bestuursvormen in de regio en daarbij zelfs een nieuwe bestuurslaag
niet uitsluit. Het initiatief bevestigt vooral dat de wijze waarop provincies
en gemeenten nu zijn ingericht niet goed genoeg functioneert.
Veel gemeenten zijn niet in staat hun taken, zeker nu die zijn uitgebreid, zelfstandig naar behoren uit te voeren. Zij missen daarvoor simpelweg de schaalgrootte en zoeken de oplossing in samenwerkingsverbanden met andere gemeenten. Die samenwerkingsverbanden zijn democratisch lastig te controleren. Gemeenteraden mogen er wel hun zegje over doen, maar in de praktijk worden zij vaak voor een fait accompli geplaatst.
Anderzijds zijn er ook taken – op gebieden als economie, wonen en mobiliteit – die het belang van de gemeente overstijgen en waarvoor de provincie weer te ver weg is. Voor die taken is de Metropoolregio Eindhoven – als opvolger van het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven – in het leven geroepen. En ook op de besluiten daarvan hebben de gemeenteraden als lokale volksvertegenwoordigingen te weinig vat.
Op nog een bestuurslaag zit niemand te wachten en kunstgrepen om het democratische gehalte van gemeentelijke samenwerkingsverbanden wat op te vijzelen zijn lapmiddelen. Als de provincie te groot en te ver weg is en de gemeenten te klein zijn voor een efficiënte uitvoering van hun – steeds complexere – takenpakket en de directe democratische controle daarop, dan zijn betere oplossingen denkbaar.”
Veel gemeenten zijn niet in staat hun taken, zeker nu die zijn uitgebreid, zelfstandig naar behoren uit te voeren. Zij missen daarvoor simpelweg de schaalgrootte en zoeken de oplossing in samenwerkingsverbanden met andere gemeenten. Die samenwerkingsverbanden zijn democratisch lastig te controleren. Gemeenteraden mogen er wel hun zegje over doen, maar in de praktijk worden zij vaak voor een fait accompli geplaatst.
Anderzijds zijn er ook taken – op gebieden als economie, wonen en mobiliteit – die het belang van de gemeente overstijgen en waarvoor de provincie weer te ver weg is. Voor die taken is de Metropoolregio Eindhoven – als opvolger van het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven – in het leven geroepen. En ook op de besluiten daarvan hebben de gemeenteraden als lokale volksvertegenwoordigingen te weinig vat.
Op nog een bestuurslaag zit niemand te wachten en kunstgrepen om het democratische gehalte van gemeentelijke samenwerkingsverbanden wat op te vijzelen zijn lapmiddelen. Als de provincie te groot en te ver weg is en de gemeenten te klein zijn voor een efficiënte uitvoering van hun – steeds complexere – takenpakket en de directe democratische controle daarop, dan zijn betere oplossingen denkbaar.”
Welke betere oplossingen dan, zo
vraag ik mij af?
Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185
