Integriteit
Integriteit is niet alleen een item
in gemeenteraden, maar blijkens een artikel in de Volkskrant van maandag 16
maart 2015 ook in de Eerste Kamer. Volgens de krant stemmen senatoren vaak met
een dubbele pet op. De 75 leden van de Eerste Kamer hebben in de huidige
zittingsperiode 675 keer over een wetsvoorstel gestemd waarbij ze zelf
betrokken waren vanwege hun (neven)functies. Volgens critici dreigen bijbanen
'een groot democratisch probleem' te worden, nu de politieke rol van de Senaat
groter wordt.
Gemeenteraadsleden
en provincialestatenleden mogen als ze betrokken zijn bij het onderwerp van een
wetsvoorstel niet meestemmen om belangenverstrengeling of de schijn daarvan te
vermijden; de Eerste Kamer vindt zo'n regel onnodig omdat er voldoende
onderlinge controle zou zijn.
Die honderden dubbele petten blijken uit onderzoek van de Volkskrant naar de nevenfuncties van de 75 leden van de Eerste Kamer en hun stemgedrag bij de laatste 275 wetsvoorstellen. De betrokkenheid daarbij kan algemeen zijn: een senator heeft een bijbaan bij een pensioenfonds en er ligt een wetsvoorstel over de pensioenen. Het kan ook specifieker. Zo stemde D66 onlangs tegen een verdere verlaging van de semipublieke topinkomens, iets waar ook de Vereniging Hogescholen (de werkgevers in het hbo) tegen was. D66-senator Thom de Graaf is voorzitter van die vereniging, merkte PvdA-voorzitter Hans Spekman onlangs op. De Graaf noemt die suggestie van belangenverstrengeling 'aperte onzin'.
Het lidmaatschap van de Eerste Kamer is een deeltijdbaan. Senatoren moeten er bijbanen of een hoofdfunctie naast hebben omdat de vergoeding krap 24 duizend euro per jaar is. De maatschappelijke nevenfuncties geven de senatoren ook meerwaarde ten opzichte van Tweede Kamerleden. De vraag is of het gevaar van belangenverstrengeling afdoende is afgewend.
Die honderden dubbele petten blijken uit onderzoek van de Volkskrant naar de nevenfuncties van de 75 leden van de Eerste Kamer en hun stemgedrag bij de laatste 275 wetsvoorstellen. De betrokkenheid daarbij kan algemeen zijn: een senator heeft een bijbaan bij een pensioenfonds en er ligt een wetsvoorstel over de pensioenen. Het kan ook specifieker. Zo stemde D66 onlangs tegen een verdere verlaging van de semipublieke topinkomens, iets waar ook de Vereniging Hogescholen (de werkgevers in het hbo) tegen was. D66-senator Thom de Graaf is voorzitter van die vereniging, merkte PvdA-voorzitter Hans Spekman onlangs op. De Graaf noemt die suggestie van belangenverstrengeling 'aperte onzin'.
Het lidmaatschap van de Eerste Kamer is een deeltijdbaan. Senatoren moeten er bijbanen of een hoofdfunctie naast hebben omdat de vergoeding krap 24 duizend euro per jaar is. De maatschappelijke nevenfuncties geven de senatoren ook meerwaarde ten opzichte van Tweede Kamerleden. De vraag is of het gevaar van belangenverstrengeling afdoende is afgewend.
De Volkskrant zocht de Leidse
hoogleraar staats- en bestuursrecht Tom Barkhuysen op. Volgens hem is het essentieel om zelfs de schijn van
belangenverstrengeling te vermijden, en houvast te geven over wat wel en niet
is toegestaan. Voor de deeltijdpolitici in de gemeenteraden en provinciale
staten is wettelijk vastgelegd dat ze niet mogen meestemmen bij onderwerpen
waarbij ze persoonlijk betrokken zijn.
De Senaat vond vorig jaar zo'n
ingreep onnodig en principieel te vergaand, omdat die ingrijpt in het vrije
mandaat van politici om te stemmen. Barkhuysen noemt de uitzondering voor de
Senaat een 'moeilijk te rechtvaardigen verschil' met andere
'deeltijdparlementen'.
Ik denk dat hij gelijk heeft.
Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185
Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185
