PGB
De Nationale Ombudsman oordeelt hard over het gehannes met het
pgb. Zo ongeveer alles wat mis kon gaan, is misgegaan bij de recente
verandering rond het pgb. Dat concludeert de Nationale Ombudsman in een rapport over de veranderingen die op 1
januari zijn doorgevoerd.
Het streven van staatssecretaris Van Rijn (PvdA,
volksgezondheid) om de betalingssystematiek zo te veranderen dat er minder
gefraudeerd kon worden, was aanbevelenswaardig, oordeelt de Ombudsman. Maar het
plan om de pgb-gelden vanaf 1 januari met tussenkomst van de Sociale
Verzekeringsbank (SVB) aan budgethouders uit te keren, in plaats van aan de
zorgverleners, was volgens de Ombudsman slecht doordacht, nauwelijks getest en
te snel ingevoerd.
Om budgethouders en zorgverleners tegemoet te komen zijn veel spoedbetalingen gedaan. Pas achteraf controleerde de SVB of deze betalingen terecht werden verstrekt. Het is onduidelijk hoeveel procent van die spoedbetalingen onterecht is uitgekeerd.
In totaal zijn er het afgelopen jaar 40.800 spoedbetalingen gedaan richting zorgverleners. Zo'n 30.000 daarvan zijn inmiddels gecontroleerd, maar de SVB kan niet zeggen in hoeveel gevallen het is misgegaan. Van de helft van de overige 10.800 gevallen die nog worden onderzocht zijn de onderliggende documenten nog niet compleet en de andere helft is nog geheel onduidelijk.
De overige conclusies uit het rapport van de ombudsman zijn grotendeels bekend: er werd niet goed samengewerkt, de SVB was slecht bereikbaar, er werd te weinig aan de gevolgen voor de burger gedacht, ICT-systemen bleken slecht toegerust en de communicatie naar de gedupeerden liet te wensen over.
De Ombudsman komt niet als eerste met deze kritiek. In mei kwam de Algemene Rekenkamer ook al met een vernietigend rapport over de problematiek waardoor duizenden zorgverleners tot wel drie maanden op hun geld moesten wachten.
De inmiddels gepensioneerde rekenkamerdirecteur Saskia Stuiveling oordeelde dat de ministeries van volksgezondheid en sociale zaken (waaronder de SVB valt) en de SVB te laat hadden gereageerd op alarmerende rapporten. Net als de Rekenkamer, wijst de Ombudsman ook op het feit dat de wet over het overdragen van zorgtaken naar gemeenten - de WMO - pas in juli 2014 is aangenomen en de Wet langdurige zorg (WLZ) pas in december 2014, waardoor alle partijen laat over de juiste gegevens beschikten.
Inmiddels heeft staatssecretaris Van Rijn in de Tweede Kamer ruiterlijk zijn excuses aangeboden en is de stroom berichten over niet-betaalde zorgverleners opgedroogd. Maar opgelost zijn de problemen nog altijd niet.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft vorige week laten weten dat het ze niet zal lukken om iedereen met een pgb voor 1 oktober van een herindicatie te voorzien. Dat is nodig omdat de meeste budgethouders volgens afspraak nog altijd recht hebben op dezelfde zorg als vorig jaar. Maar omdat de zorg sinds 1 januari onder de gemeenten valt, gaan zij de komende maanden bepalen hoe dat er vanaf 2016 uit komt te zien. Van Rijn wil dat ze opschieten, zodat budgethouders en zorgverleners hier op kunnen anticiperen. De kans dat ze zich straks opnieuw te elfder ure voor grote veranderingen gesteld zien staan, is daarom nog altijd aanwezig.
Om budgethouders en zorgverleners tegemoet te komen zijn veel spoedbetalingen gedaan. Pas achteraf controleerde de SVB of deze betalingen terecht werden verstrekt. Het is onduidelijk hoeveel procent van die spoedbetalingen onterecht is uitgekeerd.
In totaal zijn er het afgelopen jaar 40.800 spoedbetalingen gedaan richting zorgverleners. Zo'n 30.000 daarvan zijn inmiddels gecontroleerd, maar de SVB kan niet zeggen in hoeveel gevallen het is misgegaan. Van de helft van de overige 10.800 gevallen die nog worden onderzocht zijn de onderliggende documenten nog niet compleet en de andere helft is nog geheel onduidelijk.
De overige conclusies uit het rapport van de ombudsman zijn grotendeels bekend: er werd niet goed samengewerkt, de SVB was slecht bereikbaar, er werd te weinig aan de gevolgen voor de burger gedacht, ICT-systemen bleken slecht toegerust en de communicatie naar de gedupeerden liet te wensen over.
De Ombudsman komt niet als eerste met deze kritiek. In mei kwam de Algemene Rekenkamer ook al met een vernietigend rapport over de problematiek waardoor duizenden zorgverleners tot wel drie maanden op hun geld moesten wachten.
De inmiddels gepensioneerde rekenkamerdirecteur Saskia Stuiveling oordeelde dat de ministeries van volksgezondheid en sociale zaken (waaronder de SVB valt) en de SVB te laat hadden gereageerd op alarmerende rapporten. Net als de Rekenkamer, wijst de Ombudsman ook op het feit dat de wet over het overdragen van zorgtaken naar gemeenten - de WMO - pas in juli 2014 is aangenomen en de Wet langdurige zorg (WLZ) pas in december 2014, waardoor alle partijen laat over de juiste gegevens beschikten.
Inmiddels heeft staatssecretaris Van Rijn in de Tweede Kamer ruiterlijk zijn excuses aangeboden en is de stroom berichten over niet-betaalde zorgverleners opgedroogd. Maar opgelost zijn de problemen nog altijd niet.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft vorige week laten weten dat het ze niet zal lukken om iedereen met een pgb voor 1 oktober van een herindicatie te voorzien. Dat is nodig omdat de meeste budgethouders volgens afspraak nog altijd recht hebben op dezelfde zorg als vorig jaar. Maar omdat de zorg sinds 1 januari onder de gemeenten valt, gaan zij de komende maanden bepalen hoe dat er vanaf 2016 uit komt te zien. Van Rijn wil dat ze opschieten, zodat budgethouders en zorgverleners hier op kunnen anticiperen. De kans dat ze zich straks opnieuw te elfder ure voor grote veranderingen gesteld zien staan, is daarom nog altijd aanwezig.
