De regio
Een regio is zo sterk als de zwakste schakel binnen de regio. Dit betekent dat de bestuurskracht van gemeenten van groot belang is. Iedereen heeft daar het grootste belang bij: het rijk, de provincie en de regio. De provincie heeft dat ook ingezien en start daarom een onderzoek naar de bestuurskracht van de Brabantse gemeenten. Ik denk op voorhand niet dat Laarbeek hiervoor bevreesd behoeft te zijn . Dit neemt echter niet weg dat wij ons niet op onze positie behoeven te beraden. Het is natuurlijk waanzin om te menen dat het herindelingsproces bij 418 gemeenten stopt. Als je ziet in welk tempo het aantal gemeenten is teruggebracht, is het duidelijk dat het proces nog lang niet aan haar einde is gekomen. Hoe meer kleine gemeenten worden opgeheven of samengaan, hoe eerder je als Laarbeek zelf ook een kleine gemeente wordt .Als bovendien de decentralisatie in het huidige tempo doorgaat, ben je al gauw zelf te klein.
Mijn uitgangspunt is altijd geweest dat een gemeentelijke herindeling in een generatie meer dan voldoende is. Het zou Laarbeek dus vergund moeten zijn minimaal 2030 te halen. Ik denk dat dit alleen mogelijk is als we daadwerkelijk intensief overgaan tot gemeentelijke samenwerking. Dit kan m.i. niet beperkt blijven tot overdracht of gezamenlijk uitvoeren van taken, ook bevoegdheden zullen overgedragen moeten worden.
Velen vrezen dat door deze overdracht het bestuur van de gemeenten uitgehold zal worden. Zij zien gemeenten al krimpen tot een situatie die we kennen vanuit de brandweerwereld: brandweercorpsen die opgeheven zijn en alleen nog bij tijd en gelegenheid rondkarren in een oude aftandse brandweerwagen die zij als speelgoed hebben mogen behouden. Zo ver zie ik het niet komen. Grote kunst zal het zijn de democratische legitimatie van de nieuwe samenwerkingsverbanden veilig te stellen en stevig uit te bouwen. Als dat niet lukt , kun je het wel schudden.
In december gaat de raad zich beraden op de gemeentelijke samenwerking. Dit wordt ook hoog tijd. We zullen duidelijke keuzes moeten maken over met wie we willen en kunnen samen werken – want de keuze is ondertussen beperkt – en op welke onderdelen. Om effect te sorteren zal het een robuuste vorm van samenwerking moeten zijn. De raad zou op donderdag 24 november niet uit de losse pols moeten gaan discussiëren over gemeentelijke samenwerking. Het zou moeten gebeuren aan de hand van een heldere principe-notitie, waarin los van de actualiteit nut en noodzaak van gemeentelijke samenwerking wordt belicht. Aan de zoveelste discussie ins freie hinein hebben we niets.
Ik vind het jammer dat dit overleg weer in een besloten sessie gaat gebeuren. Als we streven naar draagkracht voor gemeentelijke samenwerking moet dit overleg niet in beslotenheid plaatsvinden, maar moeten we de burgers daarbij van het eerste moment betrekken. Zo vervreemdt de politiek de eigen burgers.
