Verdeeldheid in Zuidoost Brabant
De nieuwjaarstoespraak van de kersverse burgemeester
van Eindhoven heeft overweldigend veel reacties opgeroepen, zowel instemmende
als ook veelal afkeurende reacties. Het doet denken aan het gezegde over de
profeet die in zijn eigen land niet geëerd wordt. Bestuurders van gemeenten
lijken zich bedreigd te voelen. Begrijpelijk. Ook blijkt weer dat bestuurlijke
hervormingen zich uiterst langzaam voltrekken. Jorritsma zei zelf op de
nieuwjaarsbijeenkomst van Brainport regio dat hij de herindeling niet meer als
burgemeester zou meemaken. Het wordt dit zeerzeker geen proces van vandaag en
morgen.
De grote aandacht die de speech gegenereerd heeft was
voorspelbaar. Als je als nieuwe burgemeester van Eindhoven als onderwerp de herindeling neemt, kun je
verzekerd zijn van aandacht. Een groot aantal van zijn voorgangers heeft dit
ook gedaan. Het is hen niet goed bevallen. Ze zijn er dan ook nog nauwelijks
een tweede keer in het openbaar op teruggekomen. Jorritsma spreekt zich uit
over de herindeling, omdat hij als burgemeester van Eindhoven maar al te goed
weet dat de positie van zijn stad als de vijfde van het land in Den Haag er
niet echt toedoet. Eindhoven wordt gezien als een provinciestadje in Brabant.
Dat Brainport de 2e economische regio is telt niet. Ondanks de
nieuwe status van Mainport zit de regio niet aan tafel bij de verdeling van de
fondsen .
Burgemeester Jorritsma heeft zijn positie ingenomen.
Hij kiest voor drie, vier grote gemeenten voor Zuidoost Brabant. Op rationele
gronden. Door tegenstanders van een grootschalige herindeling weg te zetten als
“emotionelen ” gaat hij onnodig bij velen op de tenen staan. Hij schoffeert ze.
En dat is nooit verstandig.
Met zijn voortijdige uitspraken heeft Jorritsma de
regio feitelijk geen dienst bewezen. Hij is hiermee partij geworden in een
diepgaand verschil van mening over de inrichting van het bestuur in Zuidoost
Brabant. Over governance in zijn
woorden. Beter ware het geweest als hij zich niet zo categorisch had
uitgesproken. Duidelijkheid is te waarderen, maar is niet altijd verstandig.
Zeker niet in gevoelige zaken, waarbij de schijn van eigenbelang al heel gauw
op de loer ligt.
Tactisch is Jorritsma’s uitspraak een regelrechte blunder. Hij had geduld
moeten beoefenen en de uitspraak van
Nuenen medio dit jaar moeten afwachten. Ironie is natuurlijk dat het
bestuurlijk zwakke Nuenen de richting voor de regio gaat aangeven.
Jorritsma’s start in Eindhoven heeft hij zelf door zijn
provocerende opmerkingen er bepaald niet gemakkelijker op gemaakt. Maar ja,
zijn optreden in de eerste dagen van
januari 2017 past eigenlijk wel bij hem.
Bovendien, wie gaat er eigenlijk over herindeling?
Toch zeker niet de eerste burger van een gemeente. Het woord is primair aan de
inwoners en hun politieke vertegenwoordigers in de raden van de betrokken
gemeenten. De uiteindelijke beslissing valt in de beide Kamers van de
Staten-Generaal. En dus niet in het gemeentehuis van Eindhoven! In Den Bosch
overigens ook niet.