Kadernota en kanteling
Tijdens de behandeling van de Kadernota 2012 vorige week in de raadsvergadering aangedrongen op een fundamentele discussie over de gemeentelijke taken. In tijden van tegenvallende inkomsten moet het gemeentelijke takenpakket natuurlijk tegen het licht worden gehouden. Niet alle taken die de gemeente uitvoert zijn even noodzakelijk. Verantwoord taken afstoten vereist allereerst een bezinning op deze taken. Vandaar dat het CDA vroeg om een fundamentele discussie hierover. We hadden hiervoor zelfs een heuse motie opgesteld.
Naar analogie van de WMO praten wij over de kanteling van de gemeentelijke taken en niet over een kerntakendiscussie, omdat zo’n discussie altijd allerlei negatieve associaties oproept. Kanteling betekent dat de gemeente taken gaat afstoten en dat burgers dus zelf deze taken zullen moeten gaan uitvoeren. De bemoeizorg van de gemeente wordt minder; het zelfmanagement van de burger wordt groter.
Nu er geen ruimte voor nieuw beleid is en we zullen moeten gaan wennen aan de gedachte dat de fraaie groeipercentages van voor de crisis definitief tot het verleden behoren, zal ook de gemeente de tering naar de nering moeten zetten. De bezuinigingen uit het regeerakkoord met daarboven op de lasten die voortvloeien uit het Lenteakkoord vragen al heel veel van de burgers. Wij kunnen met goed fatsoen daarbovenop nog niet eens hogere gemeentelijke lasten zetten.
De vraag is dus niet primair welke investeringen gaan we als gemeente in de toekomst doen in de infrastructuur, het onderhoud etc. maar vooral de vraag naar de aandacht voor immateriële zaken. Dit vraagt een heel andere filosofie: een filosofie van vertrouwen in de burger, van faciliteren en loslaten. De burger als ervaringsdeskundige van zijn eigen leefomgeving weet veel beter dan welke deskundige ook wat nodig is en wat niet. Daar moeten we als gemeente van gebruik gaan maken: zonder enig voorbehoud en vooral consequent.
In plaats van te praten over nieuw beleid waar toch geen geld voor is, doet de raad er verstandiger aan zich diepgaand te gaan bezinnen over een acceptabel bezuinigingsbeleid. Dat is iets nieuws. Raden konden tot voor kort door economische groei nieuw beleid inzetten en bekostigen. Dit is nu totaal anders. Taken zullen moeten worden afgestoten en voor een groot aantal taken is geen geld meer beschikbaar, tenzij wij de lasten van de burger verhogen. Dit laatste willen wij niet.
Aan welke immateriële zaken denken wij dan? Wij geven een paar voorzetten:
- We gaan voor een maximale openheid van het bestuur, dus zo weinig mogelijk besloten vergaderingen, zo weinig mogelijk geheime besluiten van B en W etc.
- Wij gaan voor een maximale participatie van de burger, dus de burger vanaf het eerste begin betrekken bij plannen, ondersteuning van dorpsraden en buurten financiën ter beschikking stellen om zelf plannen uit te voeren.
- Wij gaan voor een flexibele organisatie die niet alles zelf wil doen, maar vooral faciliterend te werk wil gaan. En kleiner ambtelijk apparaat dat uitbesteed en inhuurt op tijdelijke basis.
- Wij gaan voor een raad die zich op afstand plaatst en ruimte geeft aan bewonersgroepen etc.
- Wij gaan voor een verdergaande gemeentelijke samenwerking
Wij gaan voor een brede discussie in de samenleving over vragen als:
Wat gaan we doen na de Idops? Hoe moet de Laarbeekse toekomstvisie na 2015 er uit zien?
Een meerderheid van de gemeenteraad van Laarbeek steunde in de raadsvergadering de CDA-motie. De motie van het CDA haalde het overigens maar nipt: negen raadsleden stemden voor (De Werkgroep, CDA, ABL) en zeven tegen (PvdA en PNL). Burgemeester Hans Ubachs vond de motie niet verstandig:
“ Wij hebben er op dit moment niet de ambtelijke capaciteit voor om dit te onderzoeken. Het is een heel ingrijpend proces om alle gemeentelijke taken tegen het licht te houden. In veel andere gemeenten zijn ze hier voortvarend aan begonnen, maar krijgen ze het niet af. Ik zeg nooit nooit, maar nu in ieder geval niet.”
Dit soort opmerkingen zullen we de komende tijd vaker gaan horen. Het is het duidelijkste bewijs dat we gelijk hebben met ons idee dat de kanteling van de gemeentelijke taken noodzakelijk is.
Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185