Integritis
Wat houdt integer handelen nu precies in? Deze vraag stelt het NRC
in het afgelopen weekend. In een uitvoerig artikel gaat de krant in op de
verschillende integriteitsonderzoeken die bij de vorming van de nieuwe colleges
in een aantal gemeenten zijn gehouden. De meeste onderzoeken door externe
bureaus zijn gehouden in de zuidelijke provincies. Waarschijnlijk omdat de Commissarissen
van de Koning in deze provincies hierop het sterkst hebben aangedrongen.
Bijna een kwart van alle gemeenten waar in maart
gemeenteraadsverkiezingen werden gehouden ( 89 van de 380 ) liet hun
kandidaat-wethouders extern screenen. Volgens sommigen schoten gemeenten
hiermee door. De term “ integritis ” viel zelfs. Laarbeek deed aan deze gekte
niet mee. Misschien dat het daar nog spijt van krijgt, nu twee wethouders onder
vuur liggen. De ene vanwege beschuldigingen van stemmen ronselen; de andere
vanwege een schijnbare belangenverstrengeling.
Overigens waren alle commissarissen niet eensgezind over de
noodzaak van externe screening. Ank Bijleveld-Schouten, de commissaris van
Overijssel, bij voorbeeld vond dat externe bureaus overbodig waren. Zij is van
mening dat wethouders en raadsleden zelf de normen wel kunnen afspreken.
Daarvoor heb je volgens haar geen externe bureaus nodig. Deze commerciële
bureaus zijn vooral bezig zijn nieuwe markten te zoeken.
De verschillende bureaus kozen in hun uiteindelijke advies voor de
veiligheid. Bij twijfel niet doen was meestal hun stellingname. Vaak
adviseerden zij ook tot aanpassingen in nevenfuncties, portefeuilles of
stemgedrag. Dit meestal onder het motto “ better safe than sorry ” En dat voor
€ 750 tot € 1500 per screening per wethouder.
Screeningsbureaus hanteren volgens de NRC een subjectieve
definitie van integriteit. Elk bureau heeft zijn eigen definitie. Dit werkt de
onduidelijkheid in de hand. Er is sprake van een overdreven aandacht voor
persoonlijke handel en wandel van bestuurders. Bureaus schieten door in integritis. Met de problematiek wordt
verkrampt omgegaan. De schijn van belangenverstrengeling is een hopeloos begrip.
Schijn is niet te definiëren. Wie hiervan beschuldigd wordt, wordt politiek
monddood gemaakt. Vast staat ook dat de meeste wethouders die noodgedwongen
opstappen, vaker vertrekken vanwege een politiek conflict dan een
integriteitskwestie.
Dit moet te denken geven.
Voor reactie wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185