Deze week

Deze week geen nieuwe afleveringen op de weblog.

De eerstvolgende op maandag 6 mei a.s.

  

Peel 6.1 geen opstap naar herindeling

  

Het plan om vanaf 2014 één gezamenlijke ambtelijke organisatie voor Helmond en de vijf omliggende Peelgemeenten op te zetten, is géén opstap naar een grote herindeling. Dat beklemtoonden burgemeester Elly Blanksma en wethouder Frans Stienen van Helmond maandagavond in een raadscommissie. Blanksma en Stienen herhalen deze bezweringsformule zo vaak,  dat het te denken geeft. In de raadscommissie in  Helmond  zei Frans Stienen:

"Het is spannend in bestuurlijk Nederland. Als het ons lukt om in de Peel zo te gaan samenwerken, laten we aan minister Plasterk zien dat Den Haag geen herindeling van bovenaf hoeft op te leggen."

Was het maar zo simpel, denk ik dan. Als je goed om je heen kijkt zie je dan de Nederlandse gemeenten hopeloos achterlopen In de zorg, het onderwijs , de woningcorporaties vinden grote transities plaats. De Nederlandse gemeenten bewegen niet en houden krampachtig vast aan oude structuren, daterend van uit het midden van de 19e eeuw.

De Helmondse raad sprak maandag brede steun uit over 'Peel6.1', het plan om op veel terreinen één beleid én bedrijfsvoering op te gaan zetten. Ook Someren heeft zich al uitgesproken voor de samenwerking. De komende weken geven ook de raden van  Gemert-Bakel, Asten, Deurne en Laarbeek hun oordeel over 'de eerste 'denkrichting', zoals Blanksma het noemde.  Deze laatste uitdrukking – denkrichting – geeft te denken voor een stuk dat gepresenteerd is als beleidsvisie voor samenwerking. Het lijkt mij een stap terug, evenals de benaming koersdocument die ik deze dagen ook gehoord heb.

In Helmond waren ook kritische geluiden. De SP vreest dat de afzonderlijke gemeenteraden bij gezamenlijk beleid minder invloed krijgen of misschien wel heel stroperig. Ook was er aandacht voor de democratische legitimiteit en de zorg over de cultuurverschillen tussen stad en platteland. Stienen was heel duidelijk : "Wij gaan niet de grote broer spelen die het voor de kleintjes wel even regelt." Helmond dat een ogenblik wel iets zag in het idee van de centrumgemeenten zoals de commissie Huijbrechts zich voorstelde voor West-Brabant is schielijk hierop teruggekomen en wil zijn rol in De Peel vorm en inhoud geven. Terecht . Hoe dit alles zich gaat verhouden tot het idee van de twinsteden en de nauwe samenwerking van Helmond met Deurne moet zich nog uitkristalliseren.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185 

De burger is niet de hele dag met de gemeente bezig

Politici hebben, zo lijkt het, soms  oogkleppen op en willen de realiteit wel eens uit het oog verliezen. Zo overtuigd zijn ze van het belang van hun doen en laten, dat zij de politiek een veel te groot gewicht toekennen . Zij doen alsof het politieke handelen het enige zaligmakende is en dat de burger wakker ligt van hun doen en  laten. Niets is minder waar! Het interesseert de doorsnee burger geen zier. Zolang hij in zijn directe omgeving geen last heeft van de gemeente, wordt hij er niet koud of warm van. Het is en blijft voor hem een ver van mijn bedshow.

Ook spreekt de gemeente nog nauwelijks tot de verbeelding van de burger. Dit is niet verwonderlijk. In gemeenteland moet alles een tandje kleiner. Door de bezuinigingen wordt de polsstok van de gemeente een stuk korter. Tot de verbeelding sprekende projecten  kunnen niet meer geëntameerd worden. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft dit deze week in een publicatie weer eens duidelijk onder de aandacht gebracht. Volgens het CBS hebben de Nederlandse gemeenten voor het derde jaar op een rij minder uitgegeven. Vorig jaar spendeerden zij ruim 52 miljard euro bijna een miljard euro minder dan in 2011. In vergelijking met 2009 werd vorig jaar 3,8 miljard euro minder uitgegeven.

Met zoveel minder kun je als gemeente een stuk minder Spatzen maken! En misschien is dat ook maar goed zo.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Het laatste zittingsjaar

De gemeenteraad is bezig met het laatste jaar van deze zittingsperiode. De nadruk ligt op het afhandelen van de lopende zaken moeten; tegelijkertijd moeten de voorbereidingen voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 getroffen worden.

Terugblikkend kunnen we stellen dat Laarbeek het in vergelijking met vele andere gemeenten bepaald niet slecht doet. Het scoort goed op verschillende lijstjes en benchmarks. Op de onderwerpen die er werkelijk toe doen, zit de raad redelijk goed op een lijn. Keerzijde van deze ontwikkeling is dat het publieke debat op de achtergrond is geraakt. Het college regelt heel veel zaken op een technocratische manier zonder intensieve discussie met de raad. De meeste partijen vinden dit wel best.

Ik zou willen dat de raad meer activistisch zou zijn. Nu word je als raadslid op alle mogelijke momenten overvallen. Zo merkte ik een deze dagen heel toevallig op Twitter dat Laarbeek de complimenten van Binnenlandse zaken kreeg. De gemeente  Laarbeek heeft met behulp van sociale innovatie de BAG en WOZ-processen efficiënter ingericht. In het persbericht van het ministerie staat:

“ Door de werkzaamheden voor de beide basisregistraties af te stemmen met de afdelingen kan er veel efficiënter en meer in samenhang gewerkt worden. De werknemers van de diverse afdelingen hebben gezamenlijk gezocht naar verbeteringen.”

Voor dit project heeft de gemeenten subsidie ontvangen van de Europese Gemeenschap. Ik vind het heel vreemd dat wij als raadsleden hiervan nauwelijks iets wisten. Het college heeft de raad bij dit project niet betrokken. Het toont voor mij aantoonbaar aan hoezeer de organisatie en raad twee gescheiden circuits zijn geworden. Dit uit elkaar groeien van wat er binnen de organisatie gebeurt en de werkzaamheden van de raad baart mij zorgen. Dit moet op de duur tot fricties leiden.

Terwijl de raad steeds meer de grip op de organisatie verliest,  streeft de raad  naar meer burgerparticipatie. Bij al haar goede bedoelingen  lukt het haar echter niet dit concreet ingevuld te krijgen. Hier en daar zie je al frustratie ontstaan. Het Laarbeeks Krantje verwoordt dit het duidelijkst. Echter, tot op heden doet de raad hier weinig of niets mee. En als er al iets gebeurt,  gaat het allemaal veel te traag, wat onvermijdelijk weer nieuwe frustraties oproept.

Er zijn de laatste tijd ontwikkelingen en tendensen te bespeuren, waar wij als CDA niet zo gelukkig mee zijn. De raad laat zich steeds meer op afstand zetten. Waarschuwingen onzerzijds dat de raad zich hiermee op een zijspoor laat zetten en onze oproepen tot meer discussie in de raad , worden door de coalitiepartijen niet serieus genomen. De dorpspartijen hebben beleid en uitvoering steeds meer in handen van het college van B en W gelegd. Van PNL en ABL verwachtten wij niets anders; met name van de Werkgroep valt ons dat vies tegen.

De raad zou  meer op haar ponteneur moeten gaan staan.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Vertrouwen

Uit een onderzoek , uitgevoerd in opdracht van het dagblad Trouw,blijkt dat het vertrouwen in de politiek zich op een historisch dieptepunt bevindt. Slechts 12 % van de Nederlandse bevolking heeft nog vertrouwen in de politiek. Dit is onvoorstelbaar laag.

Heel verbazingwekkend is dit overigens niet als je  naar de spelers op het politieke toneel kijkt. Een overheid die onvoorstelbaar blundert in de zaak van een Russische asielzoeker Dolmatov kan doorgaan alsof er niets gebeurd is. De verantwoordelijke staatssecretaris, Fred Teeven – de man van law and order nota bene –blijft zitten op het pluche. Natuurlijk had hij zijn biezen moeten pakken.  Dat was staatsrechtelijk gezien zuiver. Als een ministerie faalt, dient de bewindsman hiervoor de verantwoordelijkheid te nemen. Niet alleen met woorden, maar ook met daden, zoals destijds Lord Carrington in  Engeland deed . Terecht sprak Bolkenstein in 1988 van  de Carrington-doctrine: Een bewindspersoon neemt zelf ontslag als blijkt dat zijn of haar ministerie gefaald heeft. Dit was dit keer niet Teeven besteed.

Ook bij gemeentes komen we situaties tegen die iedere burger tegen de borst stuiten. De gebeurtenissen in het Limburgse Meersen na de tongkus van wethouder Jo Dejong spreken boekdelen. Ook dichter bij huis maakt de politiek er een potje van. Denk b.v.maar eens aan de schaamteloze vertoningen in Nuenen, waar raadsleden rollebollend over straat gaan en zelfs aanklachten tegen elkaar indienen. Geen wonder dat de burger geen vertrouwen heeft in dergelijke volksvertegenwoordigers.

De burger moet er te allen tijde op kunnen vertrouwen dat de door hem gekozen volksvertegenwoordigers integer handelen en altijd het algemeen belang voor ogen hebben. Als de volksvertegenwoordiger het in hem gestelde vertrouwen beschaamt,reageert de burger rücksichtslos en laat hij hem vallen als een baksteen. De burger voelt haarfijn aan wanneer integriteit geschonden wordt.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Twee weekbladen voor Laarbeek

Vorige week vielen in de Laarbeekse huizen zelfs twee weekbladen in de bus. Naast de vertrouwde Laarbeeker verscheen deze week voor de eerste keer ook De MooiLaarbeekKrant.  Beide bladen  richten zich op Laarbeek zowel redactioneel als ook economisch.

Het moet gezegd worden het eerste nummer van de MooiLaarbeekKrant prima oogt. Het ziet er fris uit en nodigt uit tot inkijken en lezen. Het gebruikte lettertype werkt goed. Het geheel ziet er goed uit. De krant is zichtbaar met plezier en kunde gemaakt.

Toch zijn er wel enkele vragen. Is er in Laarbeek wel ruimte voor twee kranten die zich op dezelfde doelgroep richten? En zullen beide kranten elkaar niet dood concurreren? Antwoorden op deze vragen hebben wij natuurlijk niet. Kranten hebben het niet alleen in dit land moeilijk.  De inkomsten uit  advertentie s vallen onder invloed van de crisis zwaar tegen. Kranten verliezen in toenemende mate lezers aan de nieuwe media. Zou dat in Laarbeek anders zijn?

Dit alles neemt iet weg dat wij de  nieuwe krant evenals de oude veel succes toewensen.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Brabant weer in generaliteitslanden-stress beland?

Brabant heeft nog steeds de stress van de ervaringen na 18649, toen Brabant Generaliteitsland was. Het is het gevoel van onderdrukking en uitbuiting door de Staten-Generaal. Brabant heeft er een trauma aan over gehouden. Niet zo gek dat dit gevoel telkens naar boven komt als Brabant zich weer eens achtergesteld voelt door het Randstaddenken in Den Haag.

Deze week zagen we dit trauma weer de kop opsteken. Brabantse bestuurders zijn boos op minister Schultz van Haegen en de Kamerleden die verbeteringen aan het Brabantse wegennet willen uitstellen.Brabant pleit voor het gelijktijdig aanpakken van de A58, de A67 en de Ruit. Den Haag wil hier niet aan en wil een pas op de plaat maken voor de A58 en de A67. De Ruit kan wil doorgang vinden, zij het dat het toegezegde bedrag drie jaar later ter beschikkin g wordt gesteld. “ De Randstad wordt ontzien en Brabant is de klos ” zo denkt Brabant.

Brabant werpt zwaargewichten in der strijd. Niet alleen gedeputeerde Ruud van Heugten rammelde in Den Haag aan de deuren, ook de commissaris van de koningin werd ingezet. Beiden vielen de rekenmethode aan die Rijkswaterstaat hanteert. Deze zou voor Brabant nadelig uitpakken en in het voordeel van de Randstad uitvallen, omdat daar de trajecten gemiddeld korter zijn dan in Brabant waardoor knelpunten in de Randstad hoger scoren in de Top 50. Rijkswaterstaat ontkent dit overigens.

Het lijkt mij een technische discussie die weinig zoden aan de dijk zet. Het gaat meer om het gevoel dan om de werkelijkheid. Als wij in Brabant het gevoeld dat wij achtergesteld worden, laten we het Westen dan een lesje leren en beter presteren dan de Randstad.

Dat zet pas echt zoden aan de dijk!

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Leeuwendaal over fusies

Begin van deze maand heeft Bureau Leeuwendaal een rapport gepubliceerd over gemeentelijke fusies en samen werkingsverbanden. De meest pregnante conclusie in het rapport was voor mij dat de eigenheid van kernen in een aantal fusiegemeenten niet alleen behouden,maar zelfs versterkt is. Dat geluid hoor je niet vaak!

Ook frappeerde mij de conclusie dat veel samenwerkingsorganisaties  juist een fusie willen voorkomen, waardoor een  bepaalde systematiek van verrekenen nodig is. Bureau Leeuwendaal concludeert dat integrale ambtelijke  vormen van samenwerking waarbij veel  gemeenten betrokken zijn (meer dan drie) en waar grote verschillen voor wat betreft profiel  en visie bestaan wel kunnen bestaan, maar slechts beperkt efficiënter zullen zijn dan zelfstandige gemeenten. Dat is een waarschuwing die we bij een ambtelijke fusie in gedachten moeten houden. Ik denk dat de opmerking klopt.

Leeuwendaal geeft aan het einde van het rapport een elftal tips en trucs voor gemeenten die aan fusie denken. Ik geef ze hier weer:

De lokale context bepaalt of herindeling dan wel samenwerking de beste optie is. Hetzelfde geldt voor de optimale schaalgrootte. Door verschillende gesprekspartners is wel aangegeven dat besluitvorming binnen (soms vele verbanden van) samenwerking vaak aanzienlijk meer energie kost dan de besluitvorming binnen een gefuseerde organisatie. En efficiency is wel wat nodig is om bestuurskrachtig te kunnen opereren. Vanuit die gesprekken geven we degenen die de intentie tot gemeentelijke fusie of samenwerking hebben het volgende mee:

1.Werk samen vanuit een gedeelde visie; zorg voor centrale regie;

2. Zorg voor voldoende vertrouwen tussen de sleutelfiguren (of begin er anders niet aan);

3. Investeer in leiderschap en voorbeeldgedrag;

4. Maak iedereen betrokken, maar blijf altijd beoordelen vanuit het perspectief van de klant;

5. Zorg voor openheid en realisme; deel successen en maak pijnpunten bespreekbaar;

6. Investeer in (digitale) dienstverlening;

7. Laat opschaling van de organisatie gepaard gaan met een decentraal kernenbeleid;

8. Investeer in kwaliteit en gewenste verantwoordelijkheid van medewerkers en maak gebruik van altijd aanwezige ontwikkelpotentie;

9. Zorg voor (centrale) huisvesting waarmee de organisatie de komende jaren in kan gaan;

10. Neem op onderdelen de tijd, maar zorg ook voor een strakke en heldere planning;

11. Hangt er iets in de lucht; een goede clash (liefst aan het begin van het proces) kan de samenwerking helpen!

Wie het rapport wil lezen: KLIK HIER 

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Ineens werd er veel duidelijk

Er zijn gemeenten die pretenderen  regiegemeente te worden; andere willen een regisserende gemeente  worden . Meestal worden de begrippen door elkaar gebruikt. Toch is er een  wezenlijk verschil . De doelstellingen verschillen. Zo wil een regiegemeente regie gebruiken als efficiënt  middel om te beïnvloeden en te sturen in een complexe omgeving. Een regisserende gemeente daarentegen staat  "midden in de samenleving" en wil de democratie versterken en de dynamiek van de samenleving bevorderen.

Gemeenten vandaag de dag lijken een beetje van twee walletjes te eten. Enerzijds bouwen ze aan een regie organisatie waarbij niveaus in stand blijven en uitlijning ertussen plaatsvindt. Veel energie wordt gestoken in control van de organisatie waarbij de leiding kaderstellend te werk gaat. En veel aandacht voor adequate verantwoordings- en sturingsinformatie gekoppeld aan een efficiënte communicatie- en overlegstructuur.

Tegelijkertijd echter zien we ook regisserende competenties opduiken. Zoals prestatie gestuurd met Het Nieuwe Werken in het vaandel bevolkt door hooggeschoold personeel met brede kennis die in staat zijn leveranciers aan te sturen en een zoektocht uitvoeren naar verschillende rollen in de samenwerking. Als we deze regiegemeente als tussenstap zien dan zal dit leiden tot een echte regisserende gemeente dat als een "platte pannenkoek" is georganiseerd met alleen nog een gemeentesecretaris die is omringd door een compact "regieteam".

Kijken vanuit een ander perspectief kan verfrissend zijn. Voor wie dit niet is weg gelegd betekent het verlies van status en macht. De traditionele Planning & Control cyclus is een effectieve risicoloze manier om deze te consolideren. Het idee dat de oude manieren van langs hiërarchische structuren en organisatorische processen niet meer in de snelle werkelijkheid werken wordt buitengesloten.

Echte veranderaars in de ambtelijke top kiezen een uiterst slimme "tussenstap"  Eerst wordt ouderwets geherstructureerd naar een regiegemeente zodat gevestigde posities aan het wankelen gaan. Daarnaast wordt er geïnvesteerd in een kleine gepassioneerde maar professioneel geselecteerde focusgroep. Deze wordt en gecoacht on the job en opgeleid als regisseur in één of alle velden "samen maken", "samen doen" en "samen werken". Zo worden deze medewerkers gekneed tot ambassadeurs van een regisserende gemeente. Continu deze visie uit blijven dragen samen met de gemeentesecretaris die in al zijn of haar netwerken propaganda ervoor maakt leidt deze "olievlek" gestaag het te bereiken einddoel. Door deze tactvol in de dagelijkse werkzaamheden te integreren verzinkt de visie nog meer.

Zou dit ook niet de intentie in Laarbeek zijn geweest bij de invoering van de  nieuwe organisatiestructuur? De 21e eeuw eist een fundamenteel andere organisatievorm. De meeste gemeenten kunnen niet in één keer de overstap naar een regisserende gemeente maken. De keuze voor een regiegemeente als tussenstap heeft als voordeel dat de olifant niet door de porseleinkast hoeft.  Het getuigt van slim leiderschap om via een doelbewuste uitbreiding van invloed en bereik door een klein startende focusgroep de transitie naar een regisserende gemeente te bewerkstelligen. Ik ben benieuwd hoe dit gaat uitpakken.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

De Ruit

Sinds de opmerkingen van gedeputeerde van Ruud van Heugten over de aanleg van De Ruit met of zonder tunnels en de discussie in de Tweede Kamer over de knelpunten op de Brabantse wegen, regent het in het ED van de ingezonden stukken. Veelal zijn  het tegenstanders van De Ruit die zich roeren. Voorstanders hoor je niet zo vaak.

Vorige week was dit even  anders. Een groot aantal industriëlen lieten zich in het ED horen. Karel de Jong (voorzitter EVO regiobestuur Noord-Brabant), Philippe van Esch (voorzitter Vereniging Industrieel Contact Helmond e.o.), Joost Eijsbouts (voorzitter BZW Helmond/Peelregio), Frans Visser (voorzitter Contactgroep Veghelse Ondernemingen), Alexander van Groenendael (voorzitter BZW Eindhoven), Peer van Eijk (lid regiobestuur Noord-Brabant Transport en Logistiek Nederland) schreven een opiniestuk, waarin zij betoogden dat het ging om meer dan de Ruit alleen.

In het stuk weerlegden zij een aantal gratuite opmerkingen van de tegenstanders en gaven zij duidelijk het belang van deze Ruit voor de ontwikkeling van de regio aan: De Ruit is van levensbelang voor de economie, de leefbaarheid en de bereikbaarheid van de brainportregio. Het werd inderdaad tijd dat dit eens duidelijk gezegd werd.

Voor het gehele artikel in het ED: KLIK HIER

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Bouwactiviteiten

Er wordt volop gebouwd in Laarbeek. In Beek en Donk en Lieshout wordt gewerkt aan grote bouwprojecten. Allemaal geëntameerd door de gemeente. Zowel in Donk als in Beek en Lieshout verrijzen imposante voorzieningenclusters. Bouwen voor de toekomst noem ik dit.

Vandaag aandacht voor het kleinste bouwwerk; de nieuwer volière in Lieshout. De oude moest wijken voor nieuwe woningen die de Woningstichting bouwt op de hoek Floreffestraat-Hertog Janstraat. De volière  is al helemaal klaar.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Een doorzichtige aanval op de burgemeester?

Meestal voelt de burger feilloos aan waar het omdraait. Hij kijkt door de mist die opgeworpen wordt en weet precies hoe de hazen lopen. Dit is altijd zo geweest en zal ook altijd zo blijven. Voor politici is het daarom verstandig altijd recht op het doel af te gaan en niet om de feiten heen te draaien. Geen achterbaks gedoe dus.

Voor een politicus zijn gesprekken met burgers altijd de moeite waard. Ze houden hem alert en zeggen hem meestal onverbloemd de waarheid. De laatste weken kom ik steeds meer mensen tegen die me aanspreken op het declaratiegedrag van de burgemeester. Vreemd is dit natuurlijk niet. Integriteit moet te allen tijde voorop staan. De burgers hechten er hoge waarde aan. Terecht.

Bijna in alle gevallen begrijpen Laarbeekse burgers  niet waarom de burgemeester langer dubbele woonlasten declareerde dan in de regels voorzien was, maar de zwaarste kritiek richt zich op de wethouders van PNL. De foto van Vereijken en Biemans, waarin zij er zich op beroemen dat PNL in 22 jaar nog nooit iets gedeclareerd heeft, is bij velen in het verkeerde keelgat geschoten.

”Hoezo, niet gedeclareerd, zij hebben toch wagens van hun zaak” is een opmerking die ik telkenmale hoor. Maar ook: “ De wethouders van PNL moeten zich niet zo schijnheilig opstellen. Zij zitten toch achter de vragen van PNL over de declaraties van de burgemeester met het vooropgestelde doel hem te beschadigen ”.Het werd me de afgelopen weken niet eenmaal zo gezegd, maar herhaalde malen.

En juist dat laatste geeft mij te denken.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Een riskante keuze?

In het stukje over de presentatie van het advies van de stuurgroep over samenwerking in  De Peel heb ik geschreven dat het mij opviel dat de reacties vanuit de zaal vrij louw waren. In De Ruchte in Someren was althans bij de vragenstellers die aan het woord kwamen, geen al te groot enthousiasme te bespeuren. Overigens ook geen afkeuring.

Lovende reacties ben ik tot op heden weinig tegengekomen. De enige positieve reacties die ik tegengekomen ben, zijn het redactionele commentaar van het ED en de reactie van de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW). De vereniging van bedrijven noemt het plan uit de koker van een stuurgroep onder leiding van Helmonds burgemeester Elly Blanksma 'cruciaal voor het versterken van de economische positie van de regio met alle voordelen van dien voor zowel bedrijven als inwoners'.

Een aantal burgemeesters uit de SRE-gemeenten is veel minder positief. Met name burgemeesters buiten De Peel spreken volgens het ED van een riskante keuze van de Peelregio. De Peelgemeenten kiezen voor een ambtelijke fusie en een inhoudelijke samenwerking die verder gaat dan alleen maar samenwerking het terrein van bedrijfsvoering. Een aantal burgemeesters, met name van der Vondervoort uit Bergeijk en Houben uit Nuenen zien dit niet zitten.

Nu is het natuurlijk van minder belang wat burgemeesters van gemeenten buiten de Peel denken over de samenwerking binnen de Peel. Zij gaan daar niet over. Belangrijker is wat de Peelgemeenten er zelf over denken. Positief is in ieder geval dat Helmi Huijbrechts als voorzitter van de stuurgroep Krachtdadig Bestuur Brabant zich heel positief uitgelaten heeft over de voorgenomen samenwerking binnen de Peelgemeenten.

Intensieve samenwerking van een zestal gemeenten heeft onvermijdelijk tot het gevolg dat het bestuur verder van de burger komt te staan. De besluitvorming over het beleid komt verder van de raden af te staan. Hoe je het ook went of keert, dit gaat gebeuren, hoe hard de stuurgroep ook verzekert dat het beleid bij de gemeenten blijft. Het opiniestuk van de Burgemeester van Someren, Alfred Veltman, deze week in het ED over de Veilgheidsregio en de besluitvorming over de opheffing van het duikteam van de brandweer bewijst dit zonneklaar.

 Als Peelgemeenten moeten wij voor de vraagstuk van democratische controle  een eigen oplossing weten te vinden. Hiermee staat of valt de bestuurlijke samenwerking! In dit opzicht zijn de opmerkingen die Marcel Boogers in het jongste nummer van Bestuursforum maakt, lezenswaardig. De kersverse professor aan de Universiteit van Twente op de leerstoel “ Innovation and Regional Governance ” vindt dat de kern van de zaak is dat schaalvergroting tot stand komt met behoud van kleinschaligheid. Daar draait het in wezen om!

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Al heel vroeg opkomende verkiezingskoorts

De gemeenteraadsverkiezingen zijn nog ver weg. In maart 2014 is het pas zover. Dan leggen we weer ons handelen in de afgelopen vier jaar voor aan de kiezer. Hij kan dan zijn keuze maken. Uiteindelijk heeft hij in dezen het laatste woord.

Het lijkt erop dat deze keer de verkiezingen stukken eerder dan normaal hun schaduw vooruitwerpen. In heel veel gemeenten rommelt het. In een aantal geval zijn de naderende verkiezingen hier mede debet aan. Partijen zijn onzeker; de burger weet het klaarblijkelijk ook niet meer. Je ziet politici steeds meer gebruik maken van soundbytes en oneliners. Dit lijkt duidelijkheid te verschaffen. In werkelijkheid is dit niet zo. Daar waar politici hun maatschappelijke visie reduceren tot soundbytes is dit een symptoom van het verdwijnen van de politiek. Dat schreef Ger Groot afgelopen weekend in de boekenbijlage van de NRC. Helemaal terecht, denk ik. Als politici hun opvattingen niet meer over het voetlicht kunnen krijgen, dan hebben zij een groot probleem. Soundbytes helpen dan niet meer.

In hetzelfde artikel schreef Ger Groot dat de politiek terug zal moeten naar de ethiek van deugden. Hij volgt hierin de Belgische klinisch psycholoog Paul Verhaeghe. Ook op dit punt hebben beiden gelijk. Zonder maatschappelijke gedrevenheid is de politiek dood. Hier ligt de uitdaging. Als men deze uitdaging laat liggen, wordt het politieke handwerk zinloos. De kiezer heeft dit heel snel door.

In het begin van dit stukje schreef ik dat de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen vroeger dan normaal hun schaduw vooruit werpen. Ik heb nooit zo vroeg allerlei regionale politici allerlei opiniestukken voor de krant zien schrijven. Conclusie: de politieke garde is kennelijk onzeker.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

De boodschapper wordt afgekraakt.

Natuurlijk, Helmi Huijbrechts is niet de gemakkelijkste opponent die je kunt hebben. Deze senator voor de VVD en voorzitter van de adviescommissie Krachtig Bestuur Brabant weet doorgaans heel goed wat zij wil. Zij is redelijk vasthoudend en zij buigt niet snel.

Voor Zuidoost Brabant heeft zij samen met haar adviescommissie een heel helder beeld over de weg die dit deel van Brabant zou moeten volgen. Zij legt daarbij de nadruk op de voortzetting van de samenwerking binnen het SRE. Er zouden meer taken naar het SRE moeten in plaats van minder. Met dit standpunt  gaat zij hiermee rechtstreeks in tegen de vigerende afbraakpolitiek van het SRE waar de regio op inzet. Dat is natuurlijk tegen het zere been van de groep burgemeesters die  momenteel binnen het SRE de dienst uitmaken.

Enige tijd geleden was er een besloten gesprek van een delegatie SRE-bestuurders en de commissie. In de laatste openbare portefeuillehoudersvergadering  deed db-lid Hans Ubachs bij afwezigheid van Rob van Gijzel verslag van dit gesprek. Ubachs veegde de vloer aan met haar ideeën over de transformatie van het SRE. De adviescommissie wil versterking van het SRE en zekere geen verdere afbraak. Ubachs nam geen blad voor de mond. Nogal ondiplomatiek zei hij dat Huijbrechts zich opstelde als de ongekroonde koningin van Brabant. Dit alles belooft veel vuurwerk als de commissie over enige tijd met haar eindrapport komt! Dergelijke kwalificaties  werken meestal contra-productief. Voor het artikel zelf KLIK HIER

Het ED dat op donderdag 4 april de ondiplomatieke reactie van Ubachs naar buiten bracht, dook dezelfde dag nog dieper in het verhaal en stak zijn licht op verschillende burgemeesters uit de regio. De staalkaart aan meningen en opvattingen die de krant publiceerden, loog er niet om. Allerlei burgemeesters buiten de Peel reageerden op de plannen voor samenwerking inde Peel. De plannen die in de richting gaan van een ambtelijke fusie, zijn niet onomstreden bij deze functionarissen. De burgemeester van Nuenen, een gemeente die zelf niet eens kan skiën, vindt dat de Peelgemeenten meteen voor de zwarte piste kiezen. Het lijkt er op dat hij niet weet wat hij zegt!

Daags na deze opvallende inkijk in wat regioburgemeesters denken, schreef het ED  een artikel “ Hoe democratisch zijn 21 burgemeesters? ” Dit naar aanleiding van onvrede van Mieke Verhees, de fractievoorzitter van de PvdA in Eindhoven over de opheffing van  het duikteam van de regionale brandweer.  Niet helemaal toevallig,dit artikel, denk ik dan !

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Declaraties

Ik heb met opzet op deze weblog de afgelopen weken bewust geen aandacht besteed aan de declaratiekwestie in Laarbeek. Ik wilde eerst exact weten hoe de vork aan de steel zat. Daarom heb ik de antwoorden op de gestelde vragen ex artikel 41 afgewacht.

Tot mijn grote verbazing heeft het college de aanvullende vragen van PNL niet beantwoord en het onderzoek doorgeschoven naar een extern onderzoeksbureau. Dit laatste lijkt mij niet onverstandig en had waarschijnlijk al veel eerder moeten gebeuren. In gevallen waar integriteit speelt, kan men niet voorzichtig genoeg zijn! Een objectief onderzoek door een extern bureau kan de antwoorden geven op de vragen die er liggen.

Alles wat er in de afgelopen maanden naar buiten gekomen is, stemt niet blij. Laarbeek zit diep in de shit: een burgemeester die een integriteitsprobleem heeft en onder vuur ligt, een organisatie die er klaarblijkelijk een onvoorstelbaar rommeltje van gemaakt heeft. Laarbeek heeft de afgelopen maanden een paar forse krassen opgelopen. Hoe lossen we dit op?

Ik had verwacht dat de raad vorige week duidelijkheid zou verschaffen. Dit gebeurde allerminst. Het CDA wilde de beantwoording van de schriftelijke vragen als bespreekpunt behandelen. Op deze manier kon de raad zich ook uitspreken over het besluit van B en W om een extern onderzoeksbureau in te schakelen. Er kon dan ook van gedachten gewisseld worden over de opdracht aan dat bureau. Bij een behandeling van de schriftelijke vragen zoals het reglement dat voorschrijft kan dat immers niet.

De coalitie wees dit echter na een schorsing af: de coalitiepartijen wilden de resultaten van het externe afwachten. Dit is natuurlijk een gotspe. Het is aan de raad om het krediet en de onderzoeksvragen vast te stellen! Door hier nu niet over te willen spreken, gaat het allemaal veel langer duren. De coalitie bewees met het afwijzen van het CDA- voorstel Laarbeek bepaald geen dienst. Nu gaat het allemaal nog veel langer duren en blijft de positie van de burgermeester langer dan strikt nodig omstreden.

De burgemeester verklaarde niets te verbergen te hebben en met vertrouwen het onderzoek tegemoet te zien. Tot onverhoopt te tegendeel zou blijken, behoudt hij het vertrouwen. Het ED ziet het blijkbaar iets anders: “ Extern onderzoek moet Ubachs gaan vrijpleiten” zo luidde de kop boven het verslag van de raadsvergadering. Natuurlijk, denk ik dan, het onderzoek moet verder gaan en liefst elke twijfel aan de integriteit van de burgemeester wegnemen. Daar draait het immers uiteindelijk om. Burgemeester Ubachs zelf is optimistisch over het onderzoek. Terecht of  ten onrechte, het onderzoek zal deze duidelijkheid verschaffen.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Naar 105 gemeenten

Ik kwam dit artikel tegen:

“ Volgens de Rabobank zou minister Plasterk bij de nieuwe bestuurlijke inrichting van Nederland gebruik moeten maken van het uitgangspunt van de functional urban regions, gebieden met een sterke samenhang op het gebied van wonen, werken en recreëren. Rabobank Nederland komt dan tot maximaal 105 gemeenten.

De afdeling Kennis en Onderzoek van de Rabobank neemt het ruimtelijk patroon van het woon-werkverkeer, de verhuizingen en bestedingen als uitgangspunt bij het maken van een nieuwe kaart van Nederland. Als de huidige gemeenten aan de hand van die ‘dagelijkse maatschappelijke processen’ worden samengevoegd, sluit de ruimtelijke schaal van de fusiegemeenten daar volgens economisch geograaf Frits Oevering van de Rabobank perfect bij aan. 

Waar mensen hun huis hebben staan zegt volgens hem lang niet alles meer. ‘Onze dagelijkse activiteiten spelen zich voor een belangrijk deel buiten die woongemeente af’, zegt hij. ‘De maatschappij beweegt zich los van de structuur van Thorbecke. Gemeentegrenzen spelen in onze netwerksamenleving nauwelijks nog een rol: meer dan de helft van de werkzame beroepsbevolking werkt buiten de woongemeente, meer dan 40 procent van de bestedingen aan mode, luxe- en vrijetijdsartikelen vindt plaats in winkels buiten de woongemeente en theater-, bioscoop- en museumbezoekers doen een derde van hun bestedingen in andere dan hun woongemeente.’ 

Op basis van openbare CBS-gegevens over bovengenoemde bewegingen en eigen data van de pinbetalingen van bankklanten, maakte Oevering een nieuwe gebiedsindeling die is ‘ontdaan van emotie.’ De mate van gerichtheid op een kern gebruikte hij als criterium om te komen tot homogene gemeenten ‘nieuwe stijl’. Door gemeenten toe te kennen aan de kern waarvan zij de sterkste invloed ondervinden, zijn eenduidige regio’s af te bakenen. ‘Leefarealen’ in de woorden van Oevering. 

‘Nieuwe gemeenten met een passende schaal kunnen worden gevormd op basis van de grote gemeenten die functioneren als kern en de kleinere gemeenten die daarop zijn georiënteerd. Daarbij bepaalt het aandeel dat een kern in het totaal aan stromen van mensen, goederen, diensten en informatie moet hebben het aantal nieuwe gemeenten en daarmee Bestuurlijke herinrichting hun gemiddelde omvang en de mate waarin woon-werkverkeer, verhuizingen en bestedingen binnen die nieuwe gemeente plaatsvinden’, zegt hij. ”

Dit is natuurlijk een voor de hand liggende gedachtegang.  Bovendien een die perfect past in het beleid van de Rabobank van de laatste tijd dat gericht is op vermindering van het aantal kantoren. Alleen in gemeenteland werkt het zo niet: mensen zijn verknocht aan hun gemeente en nemen de nadelen van kleinschaligheid op de koop toe. Kleinschaligheid biedt immers zoveel meer wat van grotere waarde is dan nog grotere efficiency. Beleidsmakers met bezuinigingsdrang zouden hier meer oog voor moeten hebben!

En tenslotte, Hans Wiegel doet de deur dicht. In zijn column in de NRC van gisteren schrijft hij:

“ Minster Plasterk, aanvoelend hoe de wind waait,zegt nu in allerlei interviews dat het met die samenvoeging van gemeenten zo’n  vaart niet zal lopen. De politieke hazen weten dat het plan daarmee van de baan is. ”

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185

Terugtrekkende beweging

Er zijn grote veranderingen op komst in gemeenteland. Drie grote decentralisaties staan voor de deur. Hiermee gaat het takenpakket van de gemeenten verdubbelen. Al over negen maanden zijn de gemeenten compleet verantwoordelijk voor de uitvoering van de participatiewet, En een jaar latere ook voor de jeugdzorg en grote onderdelen van de huidige AWBZ. Gemeenten staan niet alleen voor de opgave dit allemaal bestuursmatig goed op te zetten , maar ook moeten zij voor de vormgeving van deze nieuwe taken zich verplaatsen in de belevenswereld van de inwoners. De vraag dringt zich op of zij hier voldoende voor geëquipeerd zijn.

De angst was dat veel gemeenten dit niet zouden aankunnen. Daarom meende het kabinet Rutte11 dat gemeenten opgeschaald moesten worden tot 100.000 inwoners. Inmiddels lijkt het kabinet hierop teruggekomen te zijn. Plasterk hanteert geen ondergrens meer, legt van bovenaf geen herindeling meer op en heeft de automatische koppeling tussen decentralisatie en opschaling losgelaten. Verder heeft hij bepaald dat gemeenten de nieuwe taken in samenwerking met buurgemeenten mogen uitvoeren.

Hiermede heeft Plasterk voorlopig wel de grootste kou uit de lucht gehaald. Toch is hiermee het onderwerp niet van de agenda af. Op de bestuurderdag van de VNG in Lelystad wees Plasterk erop dat initiatieven voor fusies van onderop moesten komen. Het kabinet heeft geen intenties om van bovenaf fusies op te leggen. Hij zit wel een rol weggelegd voor de provincies. Zij moeten knopen doorhakken. Al met al is dit een heel ander geluid dan de dreigementen van enkele maanden geleden.

Plasterk loopt wel op meer punten vast. Ook zijn grootschalige herindeling van provincies loopt vast. Zelfs in zijn eigen partij begint men te steigeren. Onder druk van de Kamer moest hij vorige week ook al instemmen met een onafhankelijk onderzoek naar de financiële gevolgen van de decentralisaties. Over de haalbaarheid, het tempo en de hoeveelheid maatregelen bestaat grote onzekerheid. We zien dat het kabinet op meerdere punten vastloopt. Dat kan onmogelijk lang goed gaan.

Waar Pasterk terugtrekkende bewegingen maakt, gaan anderen verder. Zo zag ik dat de Rabobank uitkomt op een aantal gemeenten van 105. Ik kom daar eerstdaags op terug.

Voor reactie mail naar wphvanosch@onsbrabantnet.nl of bel 0653627185